Het wankele recht van spreken
Pleidooi voor een herwaardering van het vrije woord
Paperback Nederlands 2023 1e druk 9789401493581Samenvatting
Mag een universiteit een spreker met extreme standpunten uitnodigen? Mogen enkel zwarte mensen het werk van een zwarte auteur vertalen? Is het verstandig dat een wetenschapper zaken verzwijgt om paniek te vermijden? En mogen we met alles lachen, zelfs als we denken dat de microfoon uitstaat?
Vrijheid van meningsuiting was lang de verlichte vrijheid bij uitstek. Ze liet auteurs toe om oneerbiedig uit te halen, onbevreesd voor God of gebod. Ook al was die vrijheid nooit helemaal onbeperkt.
In recentere tijden heeft de samenleving meer aandacht gekregen voor de schaduwzijden van die ruime expressievrijheid. Moet alles wat gezegd kan worden écht gezegd worden? Moet het recht niet strenger zijn in de beteugeling van misbruiken? En moeten we als samenleving niet kordater optreden tegen lui die feitenvrij polariseren?
In deze bundel met scherpe essays gaat Koen Lemmens op zoek naar het belang van de vrijheid van meningsuiting in een democratische samenleving. Zijn basisstelling: een klimaat waarin men vrij kan spreken is altijd te verkiezen boven een waarin men bevreesd moet zijn voor de gevolgen van zijn woorden.
Specificaties
Lezersrecensies
Inhoudsopgave
‘Spreek, al is het maar één enkel woord’
I Vrijheid van meningsuiting:
de herontdekking van het perspectief van de spreker? — 19
‘… dat ge onbevreesd moogt spreken…’
II Al gaat de leugen nog zo snel… — 45
Over leugens, fake news en de angst voor een dwalende overheid
III Hate speech en de grenzen van de vrijheid — 65
Als woorden meer doen dan kwetsen alleen
IV Blasfemie tussen heilige verontwaardiging en heidense brutaliteit — 83
‘Si j’étais Dieu en les voyant prier, je crois que je perdrais la foi.’
V The right to know en het privéleven van publieke personen — 105
‘Ik ben niet curieus, ik weet graag veel.’
VI Lachen is niet altijd spotten — 125
‘Waar is de gulle lach op heden gebleven, meneer Sonneberg?’
VII Het verraad van de vertaler — 147
‘Traduttore, traditore!’
VIII De gêne van de vertaler — 163
‘Couvrez ce sein que je ne saurais voir.’
IX ‘Je est un autre’ — 179
De autonomie van een auteur en zijn personages
X De GVR – De Grote Vriendelijke Retouche — 201
Over het herschrijven van de boeken van Roald Dahl
XI Hoe breed is de bandbreedte van het debat (nog)? — 215
Vrijheid van meningsuiting als geestesgesteldheid – een afrondende bedenking
Verantwoording — 233
Eindnoten — 235
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan