Wie had gedacht dat een revolutie aanstaande was, dat grote bedrijfstakken omver geblazen zouden worden en complete industrieën zouden gaan ontstaan waar tientallen miljoenen in gingen werken. Louis Rosetto en Jane Metcalfe zeker niet. De oprichters van Wired zagen een revolutie, dat zeker, een culturele vooral. Disruptie zou toeslaan in vele markten. (Binnenkort verschijnt de vertaling van het succesvolle Make Disruption Work.)
Vandaag typt en leest de mensheid als nooit tevoren. Apps en tweets, posts en comments, er wordt wat afgeschreven en gelezen. Er worden ook foto’s gemaakt, meer als ooit tevoren, gedeeld op Snapchat, Instagram en Pinterest (om maar een paar bekende platforms in het Westen te noemen). Video’s worden gemaakt en geüpload en vrijelijk gedeeld. Met streamingvideo in alle uithoeken van de wereld zijn niet alleen nieuwe verdienmodellen ontstaan en onvoorspelbare concurrenten verschenen maar krijgen veel meer creatieveling een kans om hun talent te tonen buiten Holly- en Bollywood.
De digitale klappen leken eerst te vallen in de wereld van papieren en nieuwsmedia. Over deze dreiging zijn boekenkasten en websites vol geschreven. Hoe makkelijk was het niet om papier te digitaliseren. Het immense project Google Books is zo’n voorbeeld. De uitgevers moesten wennen aan hybride modellen. Sommige ging dat beter af dan anderen. Kranten en tijdschriften moesten ontdekken dat hun concurrenten andere kosten- en inkomstenmodel konden nastreven. De Correspondent is zo’n mooi voorbeeld. Gestart als online platform met een nieuwe generatie journalisten geeft het nu ook, succesvol, ‘heel 1993’, boeken uit. In 2018 waren dat bijvoorbeeld Dit was het nieuws niet en Het bestverkochte boek ooit (met deze titel) van Sanne Blauw.
Er is nog genoeg ruimte om ‘langzaam’ te lezen. De longread laat zich beter tot zich nemen vanaf papier dan een scherm. En voor journalisten zijn er weer hele andere uitdagingen en mogelijkheden gekomen. Denk bijvoorbeeld aan Bellingcat. Hoe mooi al dat cloud gebeuren lijkt, digitaal is niet het meest betrouwbare medium om duurzaam informatie te bewaren. Het fraaie archief dat The Wayback Machine heet en pretendeert alle websites sinds ooit te archiveren, is al heel wat kwijtgeraakt.
Internet, mobiele technologie, het heeft zeker grote delen van ons leven veranderd: sociale media, AI, en nu blockchain. De artikelen in het jubileumnummer vertellen over oude en nieuwe helden uit het digitale tijdperk. Over mensen die de afgelopen 25 jaar belangrijke doorbraken hebben bewerkstelligd. En ze hebben elk een nieuwe held voorgedragen. Wat ze vooral gemeen hebben is dat we door de techniek weer naar de mens gaan kijken. Het zijn mensen die dingen maken, voor het betere van de mensheid. Kunstmatige intelligentie dat verpleegkundigen kan ondersteunen, sociale media die mensen verbindt, digitale opleidingsplatformen die inclusiviteit bewerkstelligd voor mensen die anders minder toegang tot kennis hebben. Dat zijn absolute pluspunten.
Over techniek wordt enorm veel gepubliceerd. Van de hand van journalisten die aan Wired verbonden zijn (en waren) zijn diverse boeken (op papier!) verschenen. Denk maar aan De wil van technologie van Kevin Kelly of In The Plex van Steven Levy.
Je hoeft maar naar je Amazon’s Alexa te roepen en ze komen naar je toe. En Wired? Ze gaan er vanuit dat ze er over 25 jaar nog zijn. In welke vorm is nog even onbekend.
Over Bertrand Weegenaar
Bertrand Weegenaar is als hogeschooldocent HBO-ICT werkzaam op Windesheim. Zijn voorliefde ligt bij de onderwerpen strategie, marketing, geschiedenis; biografieën en internet; e-business.
