Wil jij met angst deze meerstemmige wereld tegemoet treden of wil je je erin bewegen met lef en liefde? Dit is eigenlijk de basisvraag die mij al jaren onderliggend gesteld wordt als ik als coach en trainer rond thema's werk als interculturele competentie, diverssensitief recruteren, inclusiever communiceren. Steeds komt het neer op die basisvraag, die me aanzet te gaan nadenken wat mensen die met meer lef en liefde in hun werk staan nu eigenlijk precies doen.
Het PEACEmodel
Ik ontwikkelde op basis van een academisch model voor interculturele competentie een meer praktisch hanteerbaar model met vijf handelingsprincipes: het PEACEmodel. Mijn praktijk van 30 jaar met groepen werken in zeer diverse contexten en in verschillende rollen heeft hiertoe bijgedragen. De vele cases en voorbeelden in dit boek heb ik te danken aan de vele plekken waar ik mocht verbinden in verschil tussen en met mensen. Anderzijds heb ik me natuurlijk ook wel de vraag gesteld of ik in het huidige tijdperk als witte vrouw nog een boek kon schrijven over dit thema. De interviews met mensen op heel verschillende kruispunten die elk vanuit hun perspectief rond dit thema werken, hebben hier veel wind in de zeilen gegeven. Ik laat hen dan ook graag aan het woord in het boek. Het is dus een meerstemmig boek geworden over professioneel handelen in een meerstemmige samenleving.
Grondhouding
Wat ik zelf bijzonder vind aan het boek en het PEACEmodel dat daarin centraal staat, is dat het enerzijds zo herkenbaar is en dat je er dus niet veel nieuws voor moet kennen of leren. Anderzijds is het net heel diepgaand en verrijkend en vraagt het veel van je in je grondhouding. Een grondhouding waarin ik de woorden Lef&Liefde hanteer. Als we dat wat meer inzetten in onze meerstemmige samenleving, zal er meer vrede zijn. En is dat niet wat we allemaal fundamenteel willen als mensen: onze kinderen zien opgroeien in een vredevolle wereld. PEACE is dus niet alleen een letterwoord in dit boek maar ook wat ik hoop voor deze wereld.
PEACE
Praat Vrijmoedig
Erken Eigenwaarde
Aanvaard Anderszijn
Creëer Coöperatief
En-en denken & handelen
Als voorsmaakje neem ik je graag mee in twee ideeën die ook in het boek centraal staan. En die van jou een heterogeniale professional maken.
1. Zonder wrijving geen glans
Cruciaal om echt met verschillen om te gaan, is dat we de spanning of het conflict niet vermijden. Net daar schuilt een potentiële bron voor creativiteit en innovatie. Maar dan is er wel bereidheid nodig om het aan te gaan en niet uit de weg te gaan. Conflict hoort bij het leven, maar al te vaak hebben we boodschappen gekregen vanuit de ons socialiserende instanties. Dat we bijvoorbeeld beter 'zwijgen voor de lieve vrede' of 'ons niet zo druk hoeven maken'. We missen daar kansen. Het probleem is niet het conflict, maar dat we niet conflictvaardig zijn.
Uit onderzoek weten we dat teams, organisaties, buurten waar superdiversiteit een realiteit is, nood hebben aan manieren om om te gaan met de polariteiten, dilemma's en vraagstukken die dat stelt. Voor wie niet naar een gewelddadige escalatie of toxische polarisatie wil gaan, reik ik in het boek ideeën en tools aan die een effectieve omgang met conflict mogelijk maken.
2. Elk kruispunt heeft zijn krachten en kwetsbaarheden
Het woord diversiteit roept nog al te vaak doelgroepdenken en categorisering op en neemt een belangrijke factor niet mee: macht. In dit boek vertrekken we van het concept kruispuntdenken dat in het Nederlandstalig vakgebied maar moeilijk ingang vindt. Intersectionality is een woord dat ontstaan en verspreid is door bewegingen van Afro-Amerikaanse vrouwen. Zij wilden aangeven dat niet voor alle vrouwen dezelfde thema's op de agenda staan en dat niet alle mensen van kleur op eenzelfde manier bevooroordeeld of gediscrimineerd worden. Het is een concept dat ons allemaal doet nadenken over het kruispunt dat wij bezetten: welke meervoudige identiteit heb jij? en in welke context biedt jou dit kansen en waar speelt het je parten? En hoe geeft de samenleving waar je leeft je privileges omwille van dat kruispunt waarop je staat? Belangrijke vragen die het begrip diversiteit ons niet biedt omdat het blind is voor echt verschildenken. Ik zeg het graag met een quote van Melody Hobson: Let us be colorbrave, not colorblind.
Wat dit boek uniek maakt
- het gaat over wie jij bent als professional en hoe jij jezelf kan uitdagen in het meerstemmig samenleven en werken
- er zitten rake reflectievragen en ervaringsgerichte oefeningen in dit leer-boek
- we leggen de link met de tools van deep democracy, een methode om met minderheidsstemmen te werken
- het boek is mooi vormgegeven en oogt aantrekkelijk voor een jong publiek dat 'taal' zoekt voor wat zij elke dag beleven; zo kan het een handboek voor studenten zijn en evengoed een erg toegankelijk boek voor medewerkers in heterogene teams
Over Fanny Matheusen
Als transitiepedagoge heeft Fanny Matheisen van haar passie haar werk gemaakt. Ze begeleidt mensen en/in groepen bij het durven werken met verschil. Ze leert je te luisteren naar de wijsheid van de minderheid. Fanny combineert praktijk en theorie op een eigen wijze. Ze is oprichter en bezieler van Goesthing bv en initiatiefneemster van HUMMUS, The Art of Deep Democracy.
