Zo begint het boek van Anja en Greet, dat uitkwam op de dag dat we met z'n allen in de ‘ellende' van het coronavirus kwamen. Toen ik dat zo las was ik zowaar een beetje achterdochtig. Zouden Anja en Greet voorinformatie hebben gehad of waren ze helderziend? Wat een prachtige synchroniciteit dat enkele weken nadat hun boek uitkomt we een voorbeeld hebben van wat ze in hun boek bedoelen te schrijven: hoe ga je hiermee om?
Warme broodjes
In het algemeen zou hun boek ook wel leuk geland zijn, omdat het de moeite van het lezen waard is. In de huidige omstandigheden zal het boek als warme broodjes over de toonbank vliegen omdat het zo relevant is. Bovendien leest het boek heel goed weg. Op een bijna positieve en blijde manier nemen Anja en Greet je bij de hand om ‘ellende' niet alleen vanuit een slachtofferpositie te beoordelen maar als kans te zien op een leertraject. Groeien doet soms pijn en dat inzicht alleen al helpt iedereen om naar de mogelijkheden te kijken in plaats van naar de moeilijkheden alleen. Dat impliceert niet dat we moeten staan te juichen als ons iets ‘ellendigs' overkomt. Nee, dat mag je voelen en daar is ook niets verkeerd mee. Zaak is, als het eenmaal achter de rug is, er niet in te blijven hangen. Anja en Greet werken een aantal casussen uit die zeer tot de verbeelding spreken en dat helpt de lezer ook om er anders naar te kijken dan vanuit een eerste impuls.
Lastige plakvlieg
Wat mij bij het lezen vooral beviel was het gebruik van de duiding PostTraumatische Groei. Ik was, denk ik net als menig ander, zo gewend aan het gangbare gebruik van de uitdrukking Posttraumatische Stress. Als je dat al uitspreekt voel je als het ware de zwaarte van het verschijnsel. Het kleeft aan je als een lastige plakvlieg die maar moeilijk weg te slaan is. Als je dat ombuigt naar Posttraumatische Groei dan voel je de energie weer stromen, het uitzicht wordt geboden: er is een weg naar een beter perspectief omdat je ervan kunt leren. Anders leren omgaan met problemen in plaats van erin te blijven hangen kan dus gewoon en Anja en Greet geven je de tools in handen. Toen ik het boek las en de inhoud gewoon eens projecteerde tegen de achtergrond van iets dat ik zelf heb meegemaakt, ontdekte ik dat het relatief makkelijk is de weg van het slachtoffer om te zetten naar de weg van het leerperspectief. Knap gedaan dames, zou ik willen zeggen! Ze maken hun belofte waar: je komt er sterker uit dan dat ik erin ging. Pure winst toch? Het geheim zit in het feit dat PTG, zoals PostTraumatische Groei afgekort wordt, naast een proces ook een resultaat impliceert.
Visuele voorstellingen
Ik moet de dames ook een compliment geven voor hun visuele voorstellingen. Aan de hand van duidelijke figuren onderbouwen ze hun stelling en het bewijst maar weer eens dat wij visueel zijn ingesteld. Dat hebben zij goed aangevoeld. De casuïstiek die zij bespreken verheldert hun methode. Afhankelijk van eigen ervaringen spreekt het ene voorbeeld misschien wat meer aan dan het andere maar het verduidelijkt wat er gebeurt binnen het proces van PTG.
Geluk en welbevinden
De vraag die voor de hand ligt, is of het bij iedereen werkt zoals zij beschrijven. Want niet iedereen is gelijk, toch? Nee, gelukkig niet en het mooie is dat ze daar in hun boek ook aandacht aan schenken. Zo maken zij een vergelijking tussen hedonisme en eudemonisme, de verschillende manieren waarbij we geluk of welbevinden definiëren. Ik ga niet verklappen wat zij daarmee bedoelen maar vond hun beschrijving heel verhelderend. Wat ik wel wil onthullen is dat het de materialistische beleving is versus de beleving vanuit zingeving. Ik werd er blij van toen ik dat las. En het grappige is als je voor jezelf wilt toegeven er zo naar te kijken of te willen kijken, dan kom je toe aan hele essentiële vraagstellingen over jezelf. Mooi!
Vitaliteit en PTG
Verrijkend vond ik het hoofdstuk over PTG en vitaliteit. Goed voor je lichaam zorgen is een accelereermechanisme bij PTG. Het is heel mooi dat ze daar aandacht aan besteden in het boek. Alles wat ons voedt, helpt ons in onze geestelijke en lichamelijke groei. De relatie tussen die twee maakten ze heel duidelijk aan de hand van een paar mooie tips en adviezen.
Tot slot
En als je ten slotte zelf aan de slag wil, dan geeft het boek je een paar leuke oefeningen. Dat maakt het dus van een heerlijk leesboek ook een handig doe-boek.
De schrijfstijl is heel vlot en uitnodigend. Het is een plezier om te lezen en terwijl je leest absorbeer je heel veel van hun ‘wijsheden'; heel pragmatisch en heel uitnodigend.
Knap geschreven en heerlijk om te lezen. Een boek dat zeker haar weg in de markt zal vinden, niet alleen tegen de achtergrond waarin we thans met z'n allen verkeren. Wat mij betreft is Post Traumatische Groei een aanrader.
Daan Fousert (1947) is redactielid en auteur voor Pioniers Magazine. In de redactie is 'leiderschap' zijn aandachtsgebied. Daan wordt algemeen beschouwd als de grondlegger van Servant Leadership in Nederland. Hij schreef diverse boeken over Management, Human Resources en Dienend-Leiderschap. Deze recensie verscheen eerder in Pioniers magazine.
Over Daan Fousert
Daan Fousert is ruim 40 jaar werkzaam in het vakgebied personeelsmanagement en organisatie-ontwikkeling (P&O) en leiderschap. Voor hem heeft de balans tussen mens en bedrijf in zijn vak altijd centraal gestaan en hij heeft zijn verbazing nooit onder stoelen of banken geschoven dat leidinggevenden zich niet beter bewust zijn van het zakelijk nut van de factor mens.
