Zakboek Strafvordering voor de Hulpofficier 2024

VOORWOORD 5
OVERZICHT VERWERKTE ACTUALITEITEN 7
GEBRUIKTE LITERATUUR 20
GEBRUIKTE AFKORTINGEN 21

1 DE HULPOVJ
1.1 Aanwijzing hulpOvJ’s 23
1.2 Niet (meer) gecertifi ceerd hulpOvJ 23
1.3 Functie en taken 24
1.4 Territoriale bevoegdheid van de hulpOvJ 26
1.5 Bevoegdheden/verplichtingen hulpOvJ 27
1.6 Praktische tips voor hulpOvJ 28
1.7 Praktische tips voor contacten met OvJ 29
1.8 Zakboek Sr hulpOvJ en zakboek SvSr opsporingsambtenaar 30
1.9 Zakboeken online, maandelijks geactualiseerd met actualiteitenoverzicht 30

2 DE VERDACHTE
2.1 Definiëring begrip verdachte 31
2.2 Anonieme info gebruiken voor opsporing (MMA, CI, AIVD, enz.) 31
2.3 Overige jurisprudentie verdachte / verdenking 39
2.4 Collectieve verdenking 48
2.5 Het Wetboek van Strafrecht (Sr) 48
2.6 Rechtsbijstand verdachte 49
2.7 Recht op vrij verkeer/beperking 61
2.8 Verhoor verdachte 62
2.9 Verklaringen tijdens onrechtmatige vrijheidsberoving 71
2.10 Tolk en vertaling (verdachte/getuige/aangever) 72
2.11 Proceshouding verdachte (zwijgen/liegen/enz.) 75
2.12 Hypnose/leugendetector/narcoanalyse/paragnost/enz. 79
2.13 Verhoor verdachte als getuige / gebruik verklaring verdachte 79
2.14 Processtukken en recht op inzage 80
2.15 Jeugdige verdachten 81
2.16 Sociale bewaring / spoedmachtiging minderjarige 84
2.17 HALT 85
2.18 Onschuldbeginsel / zelfincriminatie / plichten verdachte 85
2.19 Medische verzorging verdachte 87
2.20 Vroeghulp door reclasseringswerker 88
2.21 Het slachtoffer 88

3 DWANGMIDDELEN ALGEMEEN
3.1 Inleiding dwangmiddelen 89
3.2 Opsporen / vervolgen / stuiten verjaring 92
3.3 Dwangmiddelen en toestemming 92
3.4 Dwangmiddelen en fundamentele rechten (verdragen/grondwet) 94
3.5 Beginselen van behoorlijk strafprocesrecht 95
3.6 Subsidiariteit en proportionaliteit 96
3.7 Onrechtmatig optreden opsporingsambtenaar / onrechtmatig bewijs 96
3.8 De Nationale ombudsman (N.o.) 97
14 Inhoudsopgave
3.9 Vormverzuimen / onrechtmatig bewijs (art. 359a Sv / 6 EVRM) 97
3.10 Alleen vaststelling vormverzuim 105
3.11 Strafvermindering 105
3.12 Bewijsuitsluiting 106
3.13 Niet-ontvankelijkverklaring OM 108
3.14 Onrechtmatig in buitenland verkregen bewijs / toetsing door rechter 110
3.15 Onrechtmatige handeling door niet-opsporingsambtenaar 111
3.16 Afschermen gehanteerde opsporingsmethoden 112
3.17 Het pv 112
3.18 Verschoningsgerechtigden 114
3.19 Verschoningsrecht na verhoor bedreigde/afgeschermde getuige 121
3.20 Geheimhoudingsplicht en getuigplicht 121
3.21 Gebruik getuigenverklaring na niet wijzen op verschoningsrecht 121
3.22 Ordehandhaving tijdens ambtsverrichtingen (art. 124 Sv) 122
3.23 Herhaalde toepassing dwangmiddelen / hervatting vervolging 125
3.24 Ambtsinstructie politie, KMar en andere opsporingsambtenaren 127
3.25 Geweldsaanwending opsporingsambtenaar; klacht niet vervolging 128
3.26 Geweld/dwang bij toepassing dwangmiddelen 145
3.27 Confrontatie/identificatie/herkenning 146
3.28 Diplomatieke/staatsrechtelijke onschendbaarheid/immuniteit 155
3.29 Legitimatieplicht ambtenaar 156
3.30 Schadevergoeding voor politieoptreden 157
3.31 Wet op de identifi catieplicht (Wid) 158
3.32 Ernstige bezwaren (art. 56 en 67 lid 3 Sv en 9 Opiumwet) 166
3.33 Internationale rechtshulp 166
3.34 Gegevensverstr. uit persoonsregistraties (AVG/Wpg/Wjsg/enz.) 167
3.35 Optreden op basis van art. 3 Politiewet 2012 175
3.36 Toegang/onderzoeken/doorzoeken voertuig 182
3.37 Klachten over politieoptreden 190
3.38 Sorteer/geuridentificatieproef 190
3.39 Territoriale bevoegdheid van de opsporingsambtenaar 190
3.40 Voorlichting en opsporingsberichtgeving 190
3.41 CI en TCI 193
3.42 Afzien opsporing vanwege beperkte capaciteit / art. 12 Sv 194
3.43 Toezegging door opsporingsambtenaar 194
3.44 Schade/letsel/dood door niet (tijdig) ingrijpen politie 195
3.45 Filmen/fotograferen burgers, verdachte, opsporingsambtenaar 196
3.46 Termijnen 197
3.47 Spraak/stemherkenning/sprekeridentificatie 199
3.48 Gebruik foto verdachte uit paspoort/rijbewijsadministratie 200
3.49 Videoconferentie (televoorgeleiding/telehoren) 200
3.50 Opsporingsbevoegdheid KMar 201
3.51 Inlichtingen-, veiligheids-, en opsporingsdiensten 202
3.52 Aanwijzingen/richtlijnen/instructies v/h College van PG’s 203
3.53 Algemene verbeterpunten/kennelijke misstanden 203
3.54 Kraken / ontruimen 204
3.55 Opsporingsambtenaar in vrije tijd 207
3.56 Schadevergoeding benadeelde/erfgenamen/enz. 208
3.57 Demonstratierecht / art. 10 en 11 EVRM / art. 94 Grondwet 209
3.58 Inwerkingtreding nieuw Sv 210

4 DWANGMIDDELEN PERSOONLIJKE VRIJHEID
4.1 Recht op vrijheid, art. 3 Politiewet 2012, rechtvaardigingsgrond, Aanwijzing 211
4.2 Staande houden 211
4.3 Aanhouden, algemeen 213
4.4 Ontdekking heterdaad / buiten heterdaad 217
4.5 Aanhouding heterdaad 219
4.6 Aanhouding buiten heterdaad 220
4.7 Misdrijven waarvoor vh is toegelaten 223
4.8 Betreden plaatsen ter aanhouding / toegang en doorgang 226
4.9 Doorzoeken plaatsen ter aanhouding 226
4.10 Tabellen aanhouding 228
4.11 Voorgeleiding 229
4.12 Afzien van voorgeleiding 232
4.13 Ophouden voor onderzoek 233
4.14 Ophouden ter identificatie 236
4.15 Ivs: wettekst, algemeen, plaats, voor ander feit dan aangehouden 237
4.16 Voorwaarden voor ivs (vh-feit en onderzoeksbelang) 239
4.17 Onderzoeksbelang voor ivs 240
4.18 Ivs: bevoegdheid, start, duur, kort geding, verlenging, schema 242
4.19 Bevel tot ivs 244
4.20 Ivs: verhoor verdachte, opmaken pv, bijstand raadsman 245
4.21 Ivs benutten voor ander feit dan waarvoor ivs bevolen 246
4.22 Einde ivs; ZSM 246
4.23 Aansluitende ivs 247
4.24 Tweemaal ivs ter zake hetzelfde feit 248
4.25 Rechtspositie ingeslotene en in verzekering gestelde 248
4.26 In kennis stellen familie, enz. / bezoek verdachte 248
4.27 Rechtmatigheidstoetsing ivs door de RC 250
4.28 Maatregelen in belang onderzoek of orde 253
4.29 Tabel ivs 259
4.30 Tabellen staande houden t/m verlenging ivs 260
4.31 Vh: voorwaarden, ingangstijdstip, duur, enz. 261
4.32 Misdrijven waarvoor vh mogelijk is 263
4.33 Gronden vh 263
4.34 Ibs 272
4.35 Gevangenhouding en gevangenneming 274
4.36 Vh: schorsing/aanhouden/voorgeleiden 275
4.37 Uitbreiding gev. houding; verstreken duur gev. houding/neming 277
4.38 Waterdichte schottentheorie 277
4.39 Aanhouden veroordeelde bij niet naleven voorwaarde(n) 278
4.40 Aanhouden overtreder gebieds/contactverbod/meldplicht 278
4.41 Aanhouden voorwaardelijk invrijheidgestelde 279
4.42 Vrijheidsbeperkende middelen (art. 7 Politiewet 2012) 279
4.43 Bestuurlijke ophouding 279
4.44 Huiselijk geweld / kindermishandeling / Wet tijdelijk huisverbod 280
4.45 Bevel/gedragsaanwijzing burgemeester/OvJ 282
4.46 Tijdelijke wet bestuurlijke maatregelen terrorismebestrijding 285
4.47 Tabellen vh 285

5 DWANGMIDDELEN LICHAMELIJKE INTEGRITEIT
5.1 Overzicht / ibn / toestemming 289
5.2 Onderzoek kleding en lichaam (opsporingsfouillering) 290
5.3 Identificatiefouillering / onderzoek voorwerpen 295
5.4 Veiligheidsfouillering kleding / onderzoek voorwerpen 297
5.5 Vervoers- en insluitingsfouillering / onderzoek voorwerpen 299
5.6 DNA-onderzoek 303
5.7 Besluit en regeling DNA-onderzoeken 308
5.8 Overige jurisprudentie DNA-onderzoeken 308
5.9 Onderzoek besmettelijke ernstige ziekte 312
5.10 Ibn van bij fouillering aangetroffen voorwerpen 314
5.11 Waarschuwing 314
5.12 Handboeien 314
5.13 Identiteitsvaststelling verdachten, veroordeelden en getuigen 315
5.14 Middelenonderzoek geweldplegers 317
5.15 Tabellen dwangmiddelen lichamelijke integriteit 321

6 DWANGMIDDELEN VOORWERPEN
6.1 Steunbevoegdheden, defi nitie ibn, geweld, pv, strafbepalingen, enz. 324
6.2 Voorwaarden ibn 325
6.3 Klassiek beslag: de vatbaarheid 326
6.4 Waarheidsvinding strafbaar feit 326
6.5 Waarheidsvinding wederrechtelijk verkregen voordeel 327
6.6 Verbeurdverklaring 327
6.7 Onttrekking aan het verkeer 329
6.8 Klassiek beslag: de bevoegdheid 331
6.9 Bevoegdheden opsp. ambt. (art. 95 t/m 96b, 102a en 551 Sv) 331
6.10 Bevoegdheden (hulp)OvJ (art. 96c, 97 en 100 t/m 102a Sv) 339
6.11 Plaatsen doorzoeking art. 96c Sv en 97 Sv 345
6.12 Ibn tijdens schouw 345
6.13 Maatregelen ter gelegenheid van doorzoeking of schouw 345
6.14 Bevoegdheden RC 346
6.15 Overige jurisprudentie ibn 350
6.16 Tabel klassiek beslag 353
6.17 Hoofdlijnen ontnemingswetgeving / Aanwijzing afpakken 354
6.18 Toepassingsbereik art. 36e Sr 354
6.19 Ontneming: bewijsvoering, bewijsmiddelen en bewijskracht 357
6.20 Schatting voordeel, kosten, matiging, rechten benadeelde 359
6.21 Kenbaar maken sfo / termijn vordering ontneming / heropening 362
6.22 Voorwaarden conservatoir beslag 362
6.23 Conservatoir beslag: de vatbaarheid (art. 94a Sv) 363
6.24 Conservatoir beslag: de bevoegdheid 364
6.25 Conservatoir beslag krachtens incidentele machtiging RC 365
6.26 Sfo en (beslag)bevoegdheden (inclusief doorzoeking) tijdens sfo 366
6.27 Uiterste moment leggen conservatoir beslag 368
6.28 Overige jurisprudentie ontneming/conservatoir beslag 368
6.29 Tabel conservatoir beslag 370
6.30 Strafrechtelijk executie onderzoek (seo) 370
6.31 Vormvoorschriften klassiek en conservatoir beslag 371
6.32 Voorwerpen, zaken en vermogensrechten 371
6.33 Ibn in woning (art. 99 Sv) 372
6.34 Bijstand raadsman tijdens doorzoeking (art. 99a Sv) 373
6.35 Beslag/doorzoeken en verschoningsrecht (art. 98 en 125l Sv) 374
6.36 Kennisgeving ibn en ontvangstbewijs (art. 94 lid 3 Sv) 379
6.37 Beslag: beëindiging, bewaring en beklag 379
6.38 Strafbepalingen beslag 383
6.39 Ibn in het kader van de Politiewet 2012 384
6.40 Toegang/onderzoeken/doorzoeken/doorgang 384
6.41 Heimelijke ibn 388
6.42 Onderzoek van inbeslaggenomen voorwerpen 389
6.43 Kentekenbeslag/tenaamstellingsblokkade 392
6.44 Tabellen ibn en doorzoeken ter ibn / vastlegging gegevens 393
6.45 Stappenschema ibn 398
6.46 Stappenschema doorzoeken ter ibn Sv 399

7 DWANGMIDDELEN PLAATSEN
7.1 Huisrecht, steunbevoegdheid, plaats binnentreden, strafbepalingen, het pv 400
7.2 Algemene wet op het binnentreden (Awbi), inleiding 401
7.3 Wettekst Awbi met bespreking 401
7.4 Plaats/woning/home 411
7.5 Meerdere woningen in één pand 416
7.6 Betreden/binnentreden 416
7.7 Bewoner(s) 417
7.8 Toestemming, meerdere bewoners, toestemming intrekken 417
7.9 Binnentreden en voortgezette toepassing van bevoegdheden 418
7.10 Binnentreden ter hulpverlening (art. 7 lid 2 Politiewet 2012) 419
7.11 Proportionaliteit bij binnentreden 420
7.12 Binnentreden op basis van Sv en bijzondere wetgeving 420
7.13 Schriftelijke machtiging binnentreden: jurisprudentie 422
7.14 Overige jurisprudentie binnentreden 426
7.15 Gemeentewet 427
7.16 Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering (Rv) 427
7.17 Wet veiligheidsregio’s (brandweer/geneeskundige hulp/enz.) 431
7.18 Tabellen dwangmiddelen plaatsen 432

8 ONDERZOEKSHANDELINGEN DOOR DE RC
8.1 RC 436
8.2 Onderzoek door RC 437
8.3 Bevoegdheden RC 438
8.4 Hoger beroep tegen beslissing RC 439

9 BIJZONDERE OPSPORINGSBEVOEGDHEDEN
9.1 Inleiding bijzondere opsporingsbevoegdheden 440
9.2 Centrale toetsingscommissie OM (CTC) 442
9.3 Overzicht bijzondere opsporingsbevoegdheden 443
9.4 Onderscheid en keuzemogelijkheid tussen titel IVa, V en Vb 444
9.5 Gehanteerde begrippen bijzondere opsporingsbevoegdheden 445
9.6 Stelselmatige observatie 446
9.7 Stelselmatige observatie: tabel (titel IVa en V) 451
9.8 Stelselmatige observatie: jurisprudentie 451
9.9 Infiltratie 458
9.10 Pseudokoop en pseudodienstverlening 460
9.11 Undercover stelselmatig inwinnen van informatie 464
9.12 Betreden/bevoegdheden besloten plaats (inkijken) 467
9.13 Opnemen van vertrouwelijke communicatie 469
9.14 Onderzoek communicatie via geautomatiseerde werken 473
9.15 Tabel tappen (titel IVa en V) 485
9.16 Overige jurisprudentie tappen 485
9.17 Onderzoek in geautomatiseerd werk 490
9.18 Vorderen gegevens 492
9.19 Stelselmatige info-inwinning door burger 515
9.20 Opsporing terroristisch misdrijf (titel Vb) / bijstand burger (titel Vc) 516
9.21 Voeging bij processtukken (art. 126aa Sv) 521
9.22 Bijzondere opsporingsbevoegdheden en verschoningsrecht 526
9.23 Kennisgeving aan betrokkene (notificatie) (art. 126bb Sv) 528
9.24 Bewaring, vernietiging en gebruik voor ander doel (art. 126cc Sv) 529
9.25 Verbod doorlaten (art. 126ff Sv) 531
9.26 Verkennend onderzoek (art. 126gg Sv) 532
9.27 Afscherming 533
9.28 Opsporingsambtenaar als stand-in 535
9.29 Opsporingsonderzoek op internet / sociale media 535
9.30 Drones 537
9.31 Vastleggen en bewaren van kentekengegevens (art. 126jj Sv) 538
9.32 Binnenkomende gegevens na ibn / netwerkzoeking / innovatiewet 539
9.33 Uitoefening lichtere opsporingsbevoegdheden door hulpOvJ 547

10 OVERIGE BEVOEGDHEDEN UIT SV
10.1 Doorzoeking ter vastlegging gegevens, enz. (art. 125i e.v. Sv) 549
10.2 Schouw 552
10.3 Beëdiging opsporingsambtenaar door een hulpOvJ 552
10.4 Aangifte/klacht/vervolgingsuitsluitingsgrond 553
10.5 Geen enkel zedenmisdrijf is klachtmisdrijf / horen minderjarige 560
10.6 Benoemen deskundigen 561
10.7 Rechterlijke bevelen tot handhaving openbare orde 561
10.8 Tenuitvoerlegging rechterlijke beslissingen / binnentreden 561

11 BIJZONDERE WETTEN
11.1 Inleiding / toezicht versus opsporing 567
11.2 Algemene wet bestuursrecht (Awb): toezicht en bestuursdwang 567
11.3 Samenloop toezicht (controle) met opsporing 575
11.4 Misbruik of voortgezette toepassing van bevoegdheden 579
11.5 Awb en APV’s: inbrekerswerktuigen 581
11.6 Stilhoudingsvordering toezichthouder / art. 82 RVV / 12 WVW 1994 588
11.7 Art. 8, 158 t/m 160, 163 en 169 WVW 1994 589
11.8 Besluit en regeling alcohol, drugs en geneesmiddelen in verkeer 597
11.9 Rijverbod 597
11.10 Invordering rijbewijs op grond van art. 164 WVW 1994 598
11.11 Invordering rijbewijs op grond van art. 130 WVW 1994 601
11.12 Defect ademonderzoek-apparaat 603
11.13 Tegenonderzoek en kosten tegenonderzoek 603
11.14 WVW: bloedproef/afname na overlijden 603
11.15 Bestuurder / poging / aanstalten maken 603
11.16 Overige jurisprudentie rijden onder invloed 605
11.17 Varen, vliegen en besturen spoorvoertuig onder invloed 613
11.18 Art. 5a, 6 en 7 WVW 1994 en vh 613
11.19 WWM 616
11.20 Overige jurisprudentie WWM 629
11.21 Opiumwet 630
11.22 Overige jurisprudentie Opiumwet 636
11.23 Coffeeshops 644
11.24 WED 646
11.25 Algemene wet inzake rijksbelastingen en Invorderingswet 648
11.26 Algemene douanewet 648
11.27 Penitentiaire beginselenwet / Beginselenwet just. jeugdinr. 649
11.28 Wet op de lijkbezorging (Wlb) 650
11.29 Uitleveringswet (ULW) 653
11.30 Overleveringswet (OLW) 653
11.31 Zorg en dwang / Wet Bopz vervallen 654
11.32 Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften 667
11.33 Wet dieren 673

12 PRIVAATRECHT
12.1 Inleiding privaatrecht 676
12.2 Eigendom/bezit/houderschap, inleiding 676
12.3 Eigendomsverkrijging 676
12.4 Overdracht (van roerende zaken) / bezit / houderschap 676
12.5 Derdenbescherming in het BW 677
12.6 Goede trouw 678
12.7 Diefstal en derdenbescherming 679
12.8 Diefstal en consumentenkoop 680
12.9 Stappenschema derdenbescherming 680
12.10 Voorbeelden van praktijktoepassing 681
12.11 Waarschuwing 682
12.12 Vinderschap (art. 5:5 t/m 5:12 BW) 683
12.13 Verplichtingen van de vinder (art. 5:5 BW) 683
12.14 Professionele vinders 683
12.15 Recht van retentie 684
12.16 Zaakwaarneming (art. 6:198 t/m 6:202 BW) 686
12.17 Handhaving van straat- en contactverboden 687
12.18 Grondslagen straatverboden 687
12.19 Grondslag politieoptreden bij civielrechtelijk straatverbod 688
12.20 Aandachtspunten civielrechtelijk straatverbod 688
12.21 Strafrechtelijk gevolg handh. civielrechtelijk straatverbod 689
12.22 Civielrechtelijk straatverbod, politie en dwangsom 689

REGISTER 690