Vogels en de wet

Voorwoord 9
Afkortingen 11

1 Inleiding 13
1.1 Korte geschiedenis van de Nederlandse natuurwetgeving 13
1.2 Internationale natuurwetgeving 16
1.3 Natuur in de Omgevingswet 22
1.4 Leeswijzer 27

Deel I Bescherming van wilde vogels 29
2 Beschermde vogels 31
2.1 Inleiding 31
2.2 Beschermde vogelsoorten 31
2.3 Beschermingsdoelstelling 34
2.4 Rode lijsten 38
2.5 Actieve bescherming 41
2.6 Passieve bescherming: verboden 44
2.7 Passieve bescherming: uitzonderingen 54
2.8 Gedragscodes 66
2.9 Uitzetten en herintroductie van vogels 69
2.10 Zorgplichten als vangnet 71

3 Schadelijke activiteiten 74
3.1 Inleiding 74
3.2 Bouwwerkzaamheden 75
3.3 Energietransitie 80
3.4 Kappen en snoeien 87
3.5 Landbouwactiviteiten 91
3.6 Loslopende katten en honden 97
3.7 Recreatie en evenementen 101
3.8 Roofvogelvervolging 107
3.9 Visserijactiviteiten 109
3.10 Wegen en verkeer 113

4 Jacht, schade- en overlastbestrijding 115
4.1 Inleiding 115
4.2 Jacht 116
4.3 Faunabeheerplannen 121
4.4 Schadebestrijding 124
4.5 Populatiebeheer 138
4.6 Overlastbestrijding 140
4.7 Vangmiddelen en methoden 147
4.8 Valkerij 152
4.9 Eendenkooien 155
4.10 Verwilderde vogels en exoten 158

5 Bezit en handel 168
5.1 Inleiding 168
5.2 Bezit en handel: inheemse vogels 168
5.3 Bezit en handel: uitheemse vogels 174
5.4 Bezit en handel: gefokte vogels 181
5.5 Vervoer en opvang van zieke of gewonde vogels 186
5.6 Preparen van dode vogels 191
5.7 Verzamelingen 193
5.8 Dierenwelzijn 195

6 Onderzoek en monitoring 200
6.1 Inleiding 200
6.2 Overheidstaken voor vogelonderzoek, monitoring en rapportages 200
6.3 Wetenschappelijk vogelonderzoek 203
6.4 Vogels tellen 205
6.5 Vogels ringen 206
6.6 Vogels zenderen 208
6.7 Dode vogels melden en opruimen 209

Deel II Bescherming van belangrijke vogelgebieden 213
7 Belangrijke vogelgebieden 215
7.1 Inleiding 215
7.2 Wat zijn belangrijke vogelgebieden? 215
7.3 Criteria voor de identificatie van belangrijke vogelgebieden 216
7.4 Inventarisaties van de Nederlandse belangrijke vogelgebieden 218
7.5 Internationale bescherming van belangrijke vogelgebieden 221
7.6 Gebiedenbescherming onder de Omgevingswet 226

8 Natura 2000-gebieden 228
8.1 Inleiding 228
8.2 Het Natura 2000-netwerk 228
8.3 Aanwijzing en begrenzing van vogelrichtlijngebieden 230
8.4 Betekenis van habitatrichtlijngebieden voor vogels 241
8.5 Natura 2000-beschermingsmaatregelen 243
8.6 Natura 2000-beheerplannen 247
8.7 Zorgplicht voor Natura 2000-gebieden 250
8.8 Vergunningplicht voor Natura 2000-activiteiten 252
8.9 Natura 2000-plantoets 266
8.10 Bijzondere nationale natuurgebieden 267

9 Andere gebieden 270
9.1 Inleiding 270
9.2 Natuurnetwerk Nederland 270
9.3 Nationale parken 274
9.4 Bijzondere provinciale natuurgebieden en landschappen 277
9.5 Andere beschermde gebieden voor vogels 278

Deel III Handhaving van de regels 283
10 Toezicht en handhaving 285
10.1 Inleiding 285
10.2 Bestuursrechtelijke handhaving 285
10.3 Strafrechtelijke handhaving 290
10.4 Wat kunnen burgers doen? 294

Bijlagen 305
Veelgestelde vragen 307
Begrippenlijst 313
Noten 331
Index 334