Handboek Werving en Selectie

Een woord vooraf 6
Leeswijzer 6

Hoofdstuk 1. De start van werving en selectie 9
1.1 Goede medewerkers maken het verschil 10
1.2 Strategische personeelsplanning 10
1.3 Total Talent Management 13
1.4 De gevolgen van kunstmatige intelligentie voor de arbeidsmarkt 16
1.5 Een checklist: klaar voor de start 17

Hoofdstuk 2. De organisatie van werving en selectie 21
2.1 Werving en selectie als een doorlopend proces 23
2.2 De interne betrokkenen bij werving en selectie 24
2.3 De externe betrokkenen bij werving en selectie 26
2.4 De digitale technologie in werving en selectie 27
2.5 Het gebruik van analytics en data bij werving en selectie 31
2.6 Wat kan HR met ChatGPT? 32

Hoofdstuk 3. De arbeidsmarkt: van kennis naar strategie 37
3.1 De factoren van de arbeidsmarkt 38
3.2 De arbeidsmarktanalyse 42
3.3 De concurrentieanalyse 44
3.4 De doelgroepanalyse 45
3.5 Een arbeidsmarktstrategie 47
3.6 Een concreet plan 49

Hoofdstuk 4. Arbeidsmarktcommunicatie: employer branding 53
4.1 Het belang van een positief imago 54
4.2 De grondslag van het employer brand 55
4.3 De positionering 59
4.4 Het positioneringsstatement 61

Hoofdstuk 5. Arbeidsmarktcommunicatie: werving 65
5.1 Het recruitmentproces 67
5.2 Stap 1: de intake in het wervingsproces 69
5.3 Stap 2: het opstellen van de vacaturetekst 70
5.4 Stap 3: de bekendmaking van de vacature 73
5.5 Stap 4: de analyse van de respons 76
5.6 Intermediairs 77
5.7 Andere wervingsmiddelen 78

Hoofdstuk 6. Arbeidsmarktcommunicatie: middelen 83
6.1 Ontwikkelingen in de media 84
6.2 Het inzetten van middelen en media 87
6.3 Een toelichting op veelgebruikte middelen en media 87
6.4 Campus recruitment 97

Hoofdstuk 7. De selectieprocedure 101
7.1 Wat moet de sollicitant kennen, kunnen en zijn? 103
7.2 De zes stappen van een wervings- en selectieprocedure 104
7.3 De ‘sterke punten’-benadering bij selectie 109
7.4 Informatiebronnen voor het formuleren van selectiecriteria 112

Hoofdstuk 8. De voorbereiding op een selectiegesprek 117
8.1 De validiteit van selectiemethoden 118
8.2 De selectie van de binnengekomen reacties 120
8.3 Een stappenplan bij het selecteren van brieven 120
8.4 Wat zijn goede sollicitatiebrieven? 122
8.5 Het gebruik van een sollicitatieformulier 123
8.6 De uitnodigingsbrief 124
8.7 De besluitvormingstabel 125
8.8 Wel of geen referenties natrekken? 126
8.9 De voorbereiding op het selectiegesprek 128
8.10 Krijgt iedere sollicitant wel een eerlijke kans? 128

Hoofdstuk 9. Het selectiegesprek 137
9.1 Het verhogen van de voorspellende waarde van het selectiegesprek 138
9.2 Ervaringsgericht interviewen volgens de STARR-methodiek 142
9.3 De structuur van het selectiegesprek 150
9.4 Online selectiegesprekken 152
9.5 De arbeidsproef 155
9.6 De meest voorkomende selectiefouten 157

Hoofdstuk 10. Assessmentcentermethode 161
10.1 De assessmentcentermethode 162
10.2 De onderdelen van een assessment 162
10.3 Het zelf opzetten van een assessment 163
10.4 Het assessment zelf: waarnemen en beoordelen 164
10.5 Vragen aan een assessmentbureau 165

Hoofdstuk 11. Psychologisch onderzoek 169
11.1 De psycholoog voorspelt, niet de test 170
11.2 Eisen aan psychologische testen 170
11.3 Het selectieparadigma 172
11.4 Een toelichting op de verschillende testen 174
11.5 Psychologisch onderzoek van allochtonen 176
11.6 De rapportage 177
11.7 Online testen 178

Hoofdstuk 12. Medische keuring, antecedentenonderzoek en identificatieplicht 181
12.1 De medische keuring 182
12.2 Het antecedentenonderzoek 186
12.3 De identificatieplicht 187

Hoofdstuk 13. De afronding van de selectieprocedure 191
13.1 Het aanstellingsgesprek 192
13.2 Het afwijzingsgesprek 192
13.3 De verwerkingsfasen van slecht nieuws 193
13.4 Een gespreksmodel voor het afwijzingsgesprek 195
13.5 De afschrijving 199

Hoofdstuk 14. Arbeidsvoorwaarden en wetten 201

Hoofdstuk 15. Voorbeelden van brieven en arbeidsovereenkomsten 227
15.1 Voorbeelden van een uitnodigings-, afwijzings- en aanstellingsbrief 228
15.2 Voorbeelden van arbeidsovereenkomsten 235

Hoofdstuk 16. Het onboarden van nieuwe medewerkers 247
16.1 Het managen van verwachtingen 248
16.2 De vijf C’s van een goede onboarding 250
16.3 De drie fasen van een onboardingtraject 253
16.4 De acht succesfactoren van een goede onboarding 255
16.5 De vijf mythes van onboarding 259

Hoofdstuk 17. Wetgeving: wat mag en wat mag niet? 263

Hoofdstuk 18. Beroepscodes: wat is netjes en wat niet? 275
18.1 De NVP Sollicitatiecode 276
18.2 De beroepscode voor psychologen 277

Hoofdstuk 19. Bijlagen 279
1 Formulier Intake vacaturetekst 280
2 Formulier Exitinterview 281
3 Voorbeeld Sollicitatieformulier 283
4 Voorbeeld Assessment managementfunctie in zorg- en welzijnsinstelling 285
5 Checklist Onboarding 286
6 Checklist Introductiegesprek machinefabriek 288

Literatuur 290
Over de auteur 293
Register 294