Deze nieuwe spelers zijn succesvol door toepassing van ‘design’ of ontwerpen, stelt Patrick van der Pijl in Design Denken & Doen. Design is een manier van denken maar ook een doelbewuste reeks toepassingen om nieuwe, duurzame waarde te halen uit verandering en onzekerheid. In dit ontwerphandboek vind je de tools en vaardigheden die nodig zijn om vandaag innovatieve oplossingen te bedenken voor de wereld van morgen.
Waar draait het om bij design?
Met design of ontwerpen verbeter je de manier waarop je naar de wereld kijkt. Iedereen kan design leren en gebruiken; het is een herhaalbaar, gedisciplineerd proces waarmee je aantoonbare meerwaarde creëert. Design helpt je te bepalen welke tools je nodig hebt om nieuwe oplossingen te bedenken. Je weet anderen te overtuigen om samen een andere weg in te slaan en uiteindelijk betere beslissingen te nemen. De huidige interneteconomie zit vol onzekerheden, verandert voortdurend en is hierdoor uitermate onvoorspelbaar. Door toepassing van design kunnen bedrijven en organisaties ook in deze onzekere tijden toch groeien en zich verder ontwikkelen. In essentie benader je met design problemen systematischer en ligt het accent meer op doen dan op plannen en voorspellen.
Wat doen designers en welke tools gebruiken ze?
Vanuit de traditionele, lineaire manier van denken en handelen zijn we gewend om op te zoek te gaan naar één oplossing voor één probleem. Designers of ontwerpers benaderen problemen en mensen daarentegen vanuit de gebruiker en zoeken meerdere oplossingen die ze belichten vanuit verschillende perspectieven. Ze omarmen en accepteren onzekerheden en werken visueel. In een doorlopend, iteratief proces bedenken en visualiseren ze innovatieve oplossingen en stellen daarin de mens centraal. Bij het ontwerpen proberen ze de eindgebruiker, het eigen speelveld en de eigen organisatie te begrijpen. Designers zijn ook bezig met ideevorming, maken prototypes en doen aan validatie; dat zijn hun ontwerptools.
Het designtraject begint met je ‘point of view’?
Je point of view is jouw perspectief en staat centraal in het designtraject. Je stelt de gevestigde orde ter discussie en geeft met je point of view aan wat je wilt veranderen en hoe je die verandering gaat realiseren. Met jouw visie schets je een overtuigend en allesomvattend toekomstbeeld als routekaart naar de gewenste nieuwe situatie. Door een vooraf zorgvuldig geconstrueerd verhaal te ontwerpen, weet je de juiste mensen te overtuigen van de juistheid van jouw zienswijze.
Het beheersen van ‘begrijpen’ is het geheim van geweldig design?
Een designer ontwikkelt veranderingen en oplossingen voor mogelijke eindgebruikers en is daarin succesvol als hij hun onderliggende behoeften, wensen en ambities kan achterhalen. Door gebruikers te observeren en hen vragen te stellen, krijg je een goed beeld van wat ze doen, wat voor hen belangrijk is en welke besluiten ze nemen. Op basis van de observaties en de antwoorden kun je je point of view onderbouwen en worden je aannames gevalideerd of juist weerlegd. Daarnaast dien je ook te begrijpen in welke context je opereert. Dit vraagt om kennis van wat jouw organisatie beweegt, van haar concurrenten en van de verwachte politieke en economische ontwikkelingen. Daarnaast moet je heel goed begrijpen hoe jouw organisatie werkt en waarde creëert.
Hoe kom je met een groep tot ideevorming?
Bij een ideevormingssessie bedenkt de groep in korte tijd een fiks aantal ideeën die in kwaliteit sterk uiteenlopen; van groot en gedurfd tot waardeloos en onuitvoerbaar. Ideevorming vereist een creatieve, optimistische denkwijze en het vermogen om je eigen ideeën en die van anderen verder uit te werken zonder er een oordeel over te geven. Vaak heb je aan het eind van een ideevormingssessie een muur met daarop geplakt 500 of meer unieke, interessante ideeën. Je kunt deze ideeën vervolgens samen met je team combineren, evalueren, er prototypes van maken en ze valideren.
Ideeën hebben pas impact wanneer ze uitgewerkt en aangevuld worden?
Voordat een idee is getest in de echte wereld is het gewoon een idee gebaseerd op veronderstellingen, slechts een van de vele mogelijkheden. Het is de taak van designer om te valideren of een idee echt uitvoerbaar is en potentieel heeft. Je valideert of test je oplossing bij de gebruiker door te experimenteren. Een experiment kan aantonen dat een belangrijke aanname van je idee onjuist is. In dat geval kun je je oplossing zonder al te hoge kosten nog aanpassen met een bijstelling of ‘pivot’. Je experiment kan je ook laten zien dat je aanname juist is. Doorgaan en proberen je volgende aanname onderuit te halen, is dan het devies. Het valideren van je idee is eigenlijk een continu proces. Je verzamelt als designer zo voortdurend steeds meer informatie over je gebruikers waarmee je ze beter kunt benaderen.
Prototypes helpen je bij het valideren?
Het bouwen van eenvoudige prototypes maakt het makkelijker om het potentieel van een idee te bepalen. Prototypes kun je zien, aanraken en bewerken en geven je diepere inzichten dan een beschrijving. Je kunt een prototype bouwen om te bekijken wat wel en wat niet werkt of een prototype dat je wilt testen bij de gebruiker. Je moet je in elk geval vooraf afvragen wat je wilt weten en crashtesten. Heb je dat bepaald, dan ontwerp en bouw je achtereenvolgens in korte tijd een aantal eenvoudige, minimale prototypes zodat je de basics kunt testen. Naarmate je meer hebt geleerd, ga je verderop in het traject meer nauwkeurige en complexe prototypes construeren.
Managementboek en Business Models Inc. hebben samen de online training 'Design thinking & Design Doing' ontwikkeld. Klik hier voor meer informatie.
Over Peter Spijker
Peter Spijker is freelance journalist. Hij schrijft regelmatig artikelen voor Managementboek.nl