Waarachtige woorden
Als ervaren speechschrijver en strategisch adviseur heeft Jan Sonneveld talloze leiders geholpen om hun boodschap helder en oprecht over te brengen. Hij benadrukt dat leiderschap altijd begint bij de relatie: 'Leiderschap gaat over de relatie tussen jezelf en de wereld, maar vooral ook over hoe je samen met anderen doelen bereikt. Dat kan niet zonder woorden.'
In zijn boek Sprekend leiderschap beschrijft hij vijf principes die leiders helpen om waarachtig te communiceren en duurzame impact te maken. De principes zijn: woorden vormen relaties, woorden zijn daden, woorden maken de tijd, waarachtige woorden en woorden maken de mensen. De kernboodschap? De meest overtuigende, indrukwekkende en waarachtige woorden komen van sprekers die op het podium volledig mens durven te zijn. Zorg dus dat de boodschap die jij overbrengt ook écht jouw boodschap is.
Magische woorden
In De 7 magische woorden deelt Nicole Tadema praktische handvatten om teksten te schrijven die overtuigen en converteren. En dat is niet alleen belangrijk voor marketeers. Stel je voor wat er gebeurt als iedereen ja zegt op de voorstellen die jij hen mailt? Van de zeven woorden lichten we er één uit: jij. Persoonlijke teksten lezen prettig en wekken vertrouwen. Meer vertrouwen zorgt voor meer conversie en een blijvende boodschap. En jij maakt een tekst persoonlijker. Hiermee geef jij de lezer (of toehoorder) het gevoel dat het om hem draait. Bovendien maakt het gebruik van jij de afzender menselijker.
In managementteksten schrijven we vaak afstandelijk en vermijden we onterecht het persoonlijke voornaamwoord jij. Stop met academisch taalgebruik als je geen academische tekst schrijft. Streel het ego van jouw lezer door hem centraal te stellen. Mail dus niet: 'Ik stuur je dinsdag de offerte', maar 'Jij krijgt dinsdag de offerte'.
15 keer direct toe te passen
Uit managementboeken kun je veel kennis halen. Wij verzamelden onderstaande 15 direct toe te passen korte tips om de kracht van woorden goed te benutten.
Wanneer je moet spreken:
1. De taal van je publiek
Mensen die ergens specialist in zijn gebruiken nogal eens vaktaal zonder dat ze beseffen dat veel van hun toehoorders de gebruikte termen niet kennen. Onthoud: het is extra knap om een moeilijk onderwerp zó toegankelijk uit te leggen dat iedereen kan volgen wat je zegt.
uit: Spreken in het openbaar, Wim Daniëls
2. Een pakkende opening
Bij het begin van een voordracht wil je dat de toehoorders ‘gepakt worden’ en de aandacht naar jou brengen. Je kunt bijvoorbeeld een persoonlijk verhaal vertellen dat verband houdt met onderwerp waarover je gaat spreken. Of begin een met enkele opvallende feiten.
uit: Spreken in het openbaar, Wim Daniëls
3. Ter zake komen
Kom bij een impactvolle boodschap meteen ter zake en houd het publiek niet te lang in spanning. Moet je bijvoorbeeld een reorganisatie aankondigen? Zorg dat je dit onomwonden benoemd in de eerste alinea van jouw speech. In de alinea’s daarna is het belangrijk empathie en begrip te tonen en onderbouw met feiten.
uit: Jij moet speechen: wat nu?, Martina Langeveld-Huigen
4. De stilte voor je spreekt
Sprekend leiderschap begint in de stilte, de wederzijdse blikken en aannames nog voor er een woord gesproken is. Bij het kiezen van je woorden, het voorbereiden van een presentatie of toespraak is het dus belangrijk om ook daar te beginnen. Overweeg jouw intenties en die van je publiek goed. Om dichter bij waarachtigheid te komen.
uit: Sprekend leiderschap, Jan Sonneveld
Voor het schrijven van boeiende titels (alle drie uit Spot-on schrijven van Eefje Gerits, Ed Grubben en Jan Vriens):
1. Maak van je titel of onderwerpregel een blikvanger.
Lezers moeten opveren en nieuwsgierig worden. Kies eens een beeldend werkwoord zoals stuiteren, ondersneeuwen of blazen. De lezer ziet wat hij leest dan voor zich. Denk aan koppen uit de sport als ‘Djokovic knokt zich langs Fritz’, dat gaat niet over een bokswedstrijd.2. Voor een aandachttrekkende kop kun je een belofte doen.
Speel in op het belang van lezers: wat levert het op als ze de tekst lezen? Beloof in de titel of onderwerpregel inzichten waarmee ze hun voordeel kunnen doen. Bijvoorbeeld: ‘Moe van je smartphoneverslaving? Zo krijg ke de controle terug’, en: ‘Zoveel subsidie krijg je per type warmtepomp’.3. Combineer eens een bekende spreuk of uitspraak met jouw onderwerp.
Het effect? Het klinkt vertrouwd en toch klopt er iets niet. Dat prikkelt. De voorbeelden: ‘Komt een algoritme voor de rechter’ en ‘Vlieg smakelijk’.Inzichten, als je dit begrijpt maak jij het jezelf makkelijker om sterke teksten te schrijven:
1. Metaforen versterken
Het gebruik van metaforen heeft een ordende functie. Door het gebruik van een metafoor wordt de werkelijkheid bespreekbaar. Denk aan hoe kantoren met veeteelt worden vergeleken in het boek Intensieve menshouder van Jaap Peters en Judith Pauw. Dit maakte bespreekbaar dat het niet moet gaan om hogere opbrengsten tegen lage kosten.
uit: Woorden wisselen, Mark van Twist
2. Maar is een magisch woord
Maar kent een negatieve associatie in ons brein. Behalve als je het slim inzet: met maar ontkracht je het eerste deel van een zin en leg je de nadruk op het tweede deel. In dit voorbeeld brengen we een boodschap positiever door de zin om te draaien:
Niet: Je houdt 24/7 toegang maar we verhogen de tarieven
Wél: We verhogen de tarieven maar je houdt 24/7 toegang
Uit: De 7 magische woorden, Nicol Tadema
3. Wees ergens voor
Wil je aandacht? Wees dan ergens tegen. Wil je wat bereiken? Wees dan ergens voor. Dat is de theorie van magneetwoorden in het kort. Omkering is hiervoor een hoede techniek. ‘Tegen desinformatie’ wordt ‘voor factchecking’, de Adviseur Bedrijfsongevallen wordt de Adviseur Veilig werken en Stichting Zwerfafval wordt Nederland Schoon.
uit: Magneetwoorden, Jeanine Mies
Tot slot nog een aantal algemene tips:
1. Verander acties in identiteit
Wat iemand voor een persoon is zegt meer over iemand dan beschrijven wat hij/zij doet. Rebecca gaat hardlopen, Fred is een hardloper. Wie van hen houdt meer van rennen? Medewerkers benoemen als creatievelingen maakt ze creatiever dan ze alleen bestempelen als creatief. Kinderen vragen of ze je helper willen zijn werkt beter dan vragen of ze willen helpen.
uit: Magic words, Jonah Berger
2. De macht van het getal
Getallen kun je gebruiken om hun sturende effect. Ze maken de sociale norm duidelijk:
- Meer dan 5 miljoen mensen hebben hun belasting aangifte al gedaan
- 94% van de automobilisten houdt zich aan…
- Dit is de top 5 meest gekochte groenten
- Al 40% heeft de enquête ingevuld'
uit: Magneetwoorden, Jeanine Mies
3. Custom instructions
Schrijf je met behulp van ChatGPT open dan eens de custom instructions. Hier beschrijf je kort je bedrijf of jezelf en leg je uit waarvoor je ChatGPT wilt gebruiken. Presenteer jezelf aan je nieuwe assistent. Zo begrijpt hij jou en je behoefte beter en worden antwoorden en teksten hoger van kwaliteit.
Uit: ChatGPT als tweede brein, Martin van Kranenburg
4. Vervangwoorden om het eenvoudig te houden
Simpele teksten blijven vaak beter hangen, en de lezer of toehoorder blijft beter bij de les. Een aantal woorden die je kunt vervangen:
aangaande – over
aangezien – omdat
door middel van – door
hieromtrent – hierover
immers – namelijk
legio – heel veel
nagenoeg – bijna
ofschoon – hoewel
pogen – proberen
reeds – al
sedert – sinds
thans – nu
ultimo – eind
wellicht - misschien
uit: Jij moet speechen: wat nu?, Martina Langeveld-Huigen
5. Vraag 5 mensen
Met 5 mensen ontdek je 80% van je tekstproblemen. Laat nieuwe collega’s, goede kennissen, vrienden of echte klanten de klantreis op jouw website naspelen. Lat ze daarbij hardop nadenken. Leg niets uit. Luister alleen en maak aantekeningen. Doe dit regelmatig en structureel. Laat je conversie groeien.
Uit: ChatGPT als tweede brein, Martin van Kranenburg
Oogsten
Veel plezier met het verbeteren van jouw teksten én het bewuster inzetten van taal. De juiste wooden zullen ook jou een goede oogst opleveren. Op de themapagina 'Woorden doen ertoe' vind je meer boeken en artikelen die je zullen helpen.
