Gelukkig neemt Gyuri Vergouw aka ‘professor Penalty’ in dit nummer deze voetbalhonneurs waar door antwoord te geven op de prangende vraag of u de ideale bondscoach bent. Om alvast een tipje op te lichten: vermoedelijk niet. Om met Marco van Basten te spreken: ‘Van de tien coaches die er rondlopen, is er maar één echt goed, een aantal kan geen kwaad en een meerderheid laat een elftal zelfs slechter spelen.’ Maar uiteraard kunt u daar wat aan doen. In elk geval meer doen dan vanaf de bank met een pul bier in de hand en een mond vol chips wat aanwijzingen brullen. Wat precies, dat moet u zelf maar lezen.
En dat laat ons mooi de ruimte om heel toepasselijk wat aandacht te schenken aan een obscuur pamflet van een groot militair denker dat gerust mag worden beschouwd als een postuum eerste verzetsdocument van de Rijnlandse beweging. Temeer omdat het niet alleen de schrijnende arrogantie van de militaire staf adresseert maar zich ook heel direct richt tot de staffuncties in het bedrijfsleven, in (industriële) organisaties. ‘The more management, or command, became methodized, the more dehumanized grew; the worker, or the soldier, becoming a cog in a vast soulless machine was despiritualized…’ Aldus stafofficier JFC Fuller in Generalship, het ‘schotschrift’ uit 1936. Dit ‘schotschrift’ kostte hem zijn militaire carrière omdat het zo ragfijn het falen van de Engelse van de Engelse militaire staf in WO I beschrijft dat leidde tot nog altijd ongeloof oproepende industriële slachtpartijen. Maar schonk de wereld een strateeg en militair historicus van formaat, hoewel ironisch genoeg juist de Duitsers zijn principes van ‘armoured warfare’ en ‘Blitzkrieg’ in dank aanvaardden. Inclusief de smeerolie om de mobiele gepantserde oorlogsmachine draaiende te houden, namelijk hands-on en participerend leiderschap ‘The more mechanical become the weapons with which we fight, the less mechanical must be the spirit wich controls them.’
De aanbevelingen van Fuller voor een efficiënte organisatie waarin medewerker (of soldaat) op alle fronten tot zijn recht komt, zijn al even modern. Geen protocollen of vast omschreven procedures maar reflectie en handelen op basis van de gegeven omstandigheden. (De connaisseur herkent hier ogenblikkelijk de Rijnlandse Autragstaktik, in schril contrast met de starre Angelsaksische Befehlstaktik.) Geen regels maar alle ruimte laten aan kansen, of alle kans geven aan ruimte. En ten slotte, wellicht de meest opzienbarende aanbeveling: afschaffen van de staf. Laat het management aan experts, aan adviseurs. Op die manier krijg je het zo gewenste participerend management in tegenstelling tot een controlerend management dat zich wentelt in allerlei bureaucratisch papierwerk dat uiteindelijk het proces maar ophoudt en weinig toevoegt.
Afijn, nu maar hopen dat de cursus bondscoach werkt en Nederland wereldkampioen wordt!
Over Pierre Pieterse
Pierre Pieterse was tot februari 2022 hoofdredacteur van Managementboek Magazine.
