Het boek begint hoopvol met een interessante kop: ‘We moeten niet naar minder managers… we moeten toe naar meer excellente managers!’ Weliswaar wordt de ideale manager beschreven, maar concrete handvatten om daar te komen worden niet aangereikt, afgezien van vele clichés. Daarnaast reikt De Waal de lezer zoveel informatie aan dat het niet duidelijk wordt hoe daar mee om te gaan.
Dit wordt geen positieve recensie en dat is duidelijk na bovenstaande inleiding. Ik had gehoopt op nieuwe inzichten op het gebied van leiderschap binnen het domein van HPO, maar sta met lege handen na het lezen van dit boek. Hoe kan dat?
Vanaf het begin krijgt de lezer de letterlijke boodschap mee ‘HPO’s presteren beter’. Die boodschap wordt onderbouwd met een lijst met internationale bedrijven en de behaalde effecten. Vervolgens wordt ingezoomd op casestudy’s van afzonderlijke bedrijven en krijgt de lezer telkenmale de cijfers en bijbehorende grafieken te zien van de scores van het bedrijf na de eerste, de tweede en soms ook derde diagnose.
Als een team niet goed functioneerde, ging het aan de gang om de HPO transformatie door te voeren. Die hield in dat er dan vragenlijsten door mensen uit de gehele organisatie werden ingevuld, vervolgens werden die vragen geanalyseerd door de auteur waarna interventies werden opgesteld. Tot zover niets nieuws dus. Wanneer de verbeteringen zijn doorgevoerd, krijg je als lezer een overzicht van de punten waarop die zijn gebaseerd. Zo lees ik bij ‘het profiel van een excellent presterende manager bij CCPC’ ruim veertien aspecten. Een manager die begeleiding biedt, visionair is, teamspeler, innovatief, integer, en nog meer positieve en ideale kenmerken. Een soort supermens dus waar je als lezer het gevoel bij krijgt dat het ‘very too much’ is. Dat moeten dan wel heel wonderlijke interventies zijn geweest om op zulke aspecten significante verbeteringen aan te brengen.
Iets dergelijk treffen we ook aan bij het gedrag van medewerkers waarover zij moeten beschikken om tot loyale klanten te komen: acht gedragsfactoren en maar liefst 56 (!) gedragsbeschrijvingen. Dit is te veel, en doet denken aan de opkomst en ondergang van het competentie denken in Nederland.
De Waal zoekt het duidelijk in het maakbare waarbij de vragenlijst, de diagnose, de meting zijn vertrouwde instrumenten zijn maar over de interventies krijg je als lezer veel minder te vernemen. Wat er precies gebeurd is om leiders tot excellente leiders te maken wordt niet duidelijk.
Het boek boeit daarom helaas op geen enkel moment, het is saai, voorspelbaar en biedt mij geen nieuwe inzichten op het gebied van leiderschap. De Waal lijkt een wetenschapper te zijn die waarschijnlijk uitstekend onderzoek kan doen om dingen te bewijzen maar is in dit boek niet goed in staat om het thema leiderschap voor het voetlicht te brengen.
Drs. Peter de Roode is zelfstandig adviseur en trainer. Hij ondersteunt organisaties bij het invoeren van grootschalige veranderingen waarbij gedragsverandering centraal staat. Hij is auteur van de boeken Meegaan of dwarsliggen, Werkvormen voor managers en Leidinggeven kun je zelf. Samen met meerdere auteurs schreef hij onder red. van Rob van Es het boek Praktijkboek Veranderdiagnose en samen met Peter van den Boomschreef hij Theatervoorstellingen in organisaties. Naast zijn schrijfactiviteiten is hij spreker en organiseert hij trainingen en seminars over actuele managementthema's.
Over Peter de Roode
Drs. Peter de Roode is zelfstandig adviseur en trainer. Hij ondersteunt organisaties bij het invoeren van grootschalige veranderingen waarbij gedragsverandering centraal staat.