Vaak is een adviseur niet per definitie zijn beste eigen adviseur. Werken aan ontwikkeling vergt lef, openheid en ook een kritisch zelfbeeld. Hierbij is het noodzakelijk dat een adviseur zich kwetsbaar opstelt en zich naar haar organisatie en klanten open durft te stellen om de dialoog rondom het eigen functioneren en ontwikkeling aan te gaan. En dat is voor een expert vaak een lastig en onbekend terrein. Immers mag en kan kwetsbaarheid wel? Want de expert kan toch geen hulp vragen? Bertels en Schutte laten in Meesteradviseur zien dat een hulpvraag stellen kan en mag en veel ‘winst’ kan opleveren in de persoonlijke groei én ook in de duurzame ontwikkeling en behoud van de klantrelatie.
Meesteradviseur bestaat uit 8 hoofdstukken. De eerste twee hoofdstukken gaan over de aanleiding en het model waarmee Bertels en Schutte de groei naar meesteradviseur opbouwen. De hoofdstukken 3 tot en met 6 geven handvatten hoe je als adviseur of haar organisatie (hoofdstuk) 6 actief aan de slag gaat met de ontwikkeling naar meesteradviseur. Of als organisatie randvoorwaarden creëert om de (meester-) adviseur te laten excelleren. Hoofdstuk 7 is het slotwoord. In hoofdstuk 8 – de bijlagen – wordt zeer nuttig en ondersteunend materiaal gepresenteerd om je eigen of organisatorische self-assessement te maken.
In hoofdstuk 2 wordt door de schrijvers het model gepresenteerd op basis waarvan zij het meesterschap uitleggen. Dat model bestaat uit een 7-tal bouwstenen:
- Geloofwaardigheid
- Betrouwbaarheid
- Dichtbijzijn
- Verandervermogen
- Autonomie
- Samenwerking
en tot slot de verbinder
- Zelfbewustzijn
Deze bouwstenen worden gepresenteerd als spaken van een wiel die elkaar versterken. Elk van de 7 bouwstenen kent een drietal thema’s die beschouwd worden. Deze beschouwing heeft plaats door middel van zelfreflectievragen, tips en mogelijkheden om deze begrippen te laden – lees te operationaliseren voor je eigen beeld op deze bouwstenen. Het gaat hierbij om de vraag hoe effectief ben je nu op de bouwstenen en welke mogelijkheden zijn er om effectiever te worden.
In hoofdstuk 3 en 4 gaan de auteurs in op de wijze waarop je het heft in eigen hand kan nemen door concreet en actief aan de slag te gaan met de bouwstenen. De implementatie ondersteunen ze met een persoonlijke en organisatorische meesterschapstest. Met deze test signaleer je waar je nu staat en waar het verbeterpotentieel is gelegen. Het boek geeft concrete handvatten in de vorm van observaties, praktijkvoorbeelden, aandachtspunten en verbetermogelijkheden. Daarnaast komt in hoofdstuk 4 het bekende kernkwadranten voorbij. Door het benoemen van kernkwaliteiten, valkuilen, uitdagingen en allergieën kan een goed beeld ontstaan van voorkeursstijlen. Immers het gedrag van de adviseur bepaalt ook houding en perceptie bij de gesprekspartner(s).
Hoofdstuk 5 beschrijft de wijze hoe je nog effectiever kan worden in het meesterschap. Effectiviteit wordt bepaald door gericht en evenwichtig aandacht te hebben vanuit ‘drie ogen’. Te weten inhoud, structuur en interactie. Een goede wisselwerking en balans tussen deze 3 ‘ogen’ is essentieel. In het hoofdstuk worden hiervoor tips gegeven aan de hand van het effectiever maken van het cliëntgesprek, de strategische dialoog, het stellen van vragen en hoe de adviseur zich kan profileren.
Hoofdstuk 6 gaat in op de wijze waarop een organisatie het meesterschap kan faciliteren. Het gaat hierbij onder meer om ontwikkelingshefbomen en randvoorwaarden. Essentieel is dat het management van de afdeling of organisatie voldoende aandacht heeft voor sturing (wat willen we) en zelforganisatie (wat laten we over aan de professional).
Het boek kent vele hulpmiddelen in de respectievelijke hoofdstukken. In hoofdstuk 8 – de bijlagen – wordt een aantal concrete instrumenten gepresenteerd die de duurzame ontwikkeling ondersteunen.
Als zelfstandig adviseur heb ik na het lezen van het boek nadere inzichten gekregen voor de wijze waarop ik mezelf kan scherpen. De schrijvers waarschuwen er terecht voor dat hiervoor een kritische zelfkennis en -reflectie noodzakelijk is. Werk aan de winkel dus !
Het boek geeft heel veel nuttige tips en suggesties. De informatiedichtheid van Meesteradviseur is hoog. Daardoor is het aan te bevelen om prioriteiten te stellen en gericht te werken aan de ontwikkeling van één of meerdere bouwstenen. Afhankelijk van het eigen vertrekpunt en de fase van volwassenheid zou je anders kunnen ‘verdwalen’ in de hoeveelheid interventies die aan de orde kunnen zijn.
Frank van Kuijck is een zeer gedreven onafhankelijk en zelfstandig professional in toezicht en advisering binnen de publieke sector. Hij is oprichter en eigenaar van het adviesbureau Toetssteen BV (www.toetssteen.com). Hij is kritische sparringpartner voor toezichthouders, bestuurders en organisaties om te helpen deze naar een hoger plan te krijgen. Specifieke aandachtsgebieden naast audit en verslaggeving zijn governance, control, risicomanagement en bedrijfsvoering. Deze laatste ook vanuit de specialisatie als operational auditor. Hij heeft een achtergrond als Partner in de audit en adviespraktijk bij Deloitte en is docent Auditing aan de UVT Tilburg.
Over Frank van Kuijck
Frank van Kuijck is een onafhankelijk en zelfstandig professional in toezicht en advisering binnen de publieke sector. Hij is oprichter en eigenaar van het adviesbureau Toetssteen BV. Daarnaast is hij associate partner bij TransitiePartners. Hij heeft een achtergrond als Partner in de audit en adviespraktijk bij Deloitte en is docent Auditing aan de UVT Tilburg.
