Op werkdagen voor 23:00 besteld, morgen in huis Gratis verzending vanaf €20

Recensie

Creatieve destructie in de zorg

In Alles is anders in de zorg nemen Jaap Maljers en Willem Wansink geen blad voor de mond. Medisch specialisten zijn geldwolven, ziekenhuizen zijn levensgevaarlijk en worden gerund door laffe bestuurders, en de huisartsensector gedraagt zich als een middeleeuws gilde. Volgens de auteurs, de één medisch journalist en de ander zorgondernemer, moet de Nederlandse zorgsector flink worden opgeschud. De patiënt verdient meer keuzevrijheid, ziekenhuizen moeten efficiënter gaan werken en zich meer specialiseren, en zorgverzekeraars moeten gebruik maken van hun inkoopmacht.

Rob Hartgers | 19 augustus 2009 | 2-3 minuten leestijd

Maljers en Wansink zetten hun pleidooi kracht bij met voorbeelden en statistieken. Zo is er het schokkende getal van 1735 vermijdbare doden in Nederlandse ziekenhuizen waar de Orde van Medisch Specialisten in 2007 mee naar buiten kwam. De grote kwaliteitsverschillen tussen ziekenhuizen roepen eveneens verbazing op. In het best presterende ziekenhuis is het risico op een infectie bij een operatie waarbij de dikke darm wordt verwijderd 2 procent, bij de slechts presterende instelling 30 procent (volgens gegevens van het RIVM). Niet minder schokkend zijn de salarissen van medisch specialisten die tot de hoogste ter wereld behoren. Een microbioloog kan met gemak een miljoen euro per jaar binnenslepen. Dan is er nog de inefficiëntie die wordt veroorzaakt doordat zorginstellingen liever geen specialismen afstoten. Amsterdam telt bijvoorbeeld zes Spoedeisende Hulpen waar volgens de schrijvers twee of drie zouden volstaan.

Met deze en andere slim gekozen voorbeelden van medisch wanpresteren proberen Maljers en Wansink de lezer te overtuigen van de noodzaak van ‘creatieve destructie’ in de zorgsector. Daar slagen ze aardig in. Na lezing van Alles is anders in de zorg deel je hun verbazing.

Volgens de auteurs verkeert de zorg in een overgangsfase. Er wordt door het kabinet voorzichtig geëxperimenteerd met marktwerking, maar de oude mechanismen overheersen. Zo is de oude betalingsstructuur van medisch specialisten grotendeels intact. Slechts dertig procent van de medische handelingen valt onder het nieuwe bekostigingssysteem (de diagnosebehandelcombinaties), de rest wordt nog bekostigd volgens de oude budgetregels. Consumenten hebben door de nieuwe Zorgverzekeringswet meer keuzevrijheid, maar het ontbreekt ze aan de informatie waarop zij hun keuzes kunnen baseren. En terwijl de deur op een kier staat voor private zorgaanbieders, bieden deze zich slechts mondjesmaat aan.

Maljers en Wansink stellen dat meer marktwerking (binnen duidelijke kaders) voor verbetering zal zorgen. Of dat ook zo is, valt op basis van dit boek moeilijk te beoordelen. Destructie leidt natuurlijk niet automatisch tot vooruitgang. Doordat de auteurs hebben gekozen voor de polemiek, blijven tegengeluiden onderbelicht. Dat is soms een gemis. Vooral de drie dubbelinterviews met politici en bestuurders uit de zorg die zijn opgenomen in het boek, zijn eenzijdig. De discussies hadden meer reliëf gekregen als ook tegenstanders van marktwerking aan het woord waren gekomen. Dat neemt niet weg dat ‘Alles is anders in de zorg’ een sterke bijdrage is aan het debat over de toekomst van de Nederlandse gezondheidszorg. Het boek verdient, zeker in de sector zelf, meer aandacht dan het gekregen heeft.

Over Rob Hartgers

Rob Hartgers is freelance journalist.

Deel dit artikel

Wat vond u van dit artikel?

0
0

Boek bij dit artikel

Populaire producten

    Personen

      Trefwoorden