Veranderde tijden vragen om virtuoze teams, betoogt De Hoop. Teams die flexibel zijn, veelzijdig, coöperatief en zelforganiserend. Talent is het kapitaal van de toekomst, dat wordt benut en zich verder ontwikkelt in een team. Vaak kijkt men niet naar wie het best welke rol in het team kan nemen, terwijl dit de efficiëntie van het team ten goede komt. De Hoop gebruikt Belbins teamrollenmodel en legt dit model uit als instrumenten in een orkest. Deze vertaling naar instrumenten maakt de rollen goed te onthouden en makkelijk bespreekbaar. Wie Belbin kent, zal de ‘Trompet’ als de brononderzoeker herkennen, om maar een van de 8 rollen te noemen. De Hoop benadrukt dat het géén persoonlijkheidstest is. Wel zijn er meer introverte en extraverte rollen (of instrumenten). U kunt de test online doen en zo leren wat uw voorkeursinstrumenten zijn. De meeste mensen hebben twee of drie voorkeuren. Een efficiënt team heeft een goede balans in teamrollen. En ervaren teamleden zijn in staat een rol op zich te nemen als het daaraan ontbreekt in het team; dat is flexibel op elkaar inspelen. Talent kan zich in dit samenspel met anderen ontwikkelen. In een topteam volgens het orkestmodel bevinden zich de volgende instrumenten: de hardwerkende bas, de inspirerende trompet, de energieke trom, de veelzijdige piano, de creatieve gitaar, de op feiten gerichte harp, de planmatige hoorn en de behulpzame viool. Een deel van het boek is besteed aan een uitgebreide beschrijving van de verschillende instrumenten. De Hoop gaat uit van drie niveaus: beginners, gevorderden en teamvirtuozen. Virtuoos is goed, maar teamvirtuoos is nog beter omdat het instrument niet alleen ervaren is maar ook deze ervaring ter beschikking stelt aan het team. Dit is het hoogste niveau van verbinding met zichzelf en anderen. Voor elk instrument geeft De Hoop aan wat de kenmerken zijn, de valkuilen en oefeningen om het ‘instrument’ verder te ontwikkelen. Dit boek zal herkenbaar zijn voor de lezer die bekend is met Belbin. Maar voor degenen die dat niet zijn, beschrijft De Hoop uitgebreid de verschillende instrumenten. De oefeningen en uitdagingen voor elke individuele rol voegen veel toe op individueel niveau. Behalve de bewustwording van wie welke voorkeur heeft voor welk instrument in het team, vind ik de praktische bruikbaarheid op team- en organisatieniveau van het orkestmodel lastiger. Vaak is de praktijk gewoon dat een team wordt samengesteld door anderen, of is het team te kort bijeen om tot harmonie en jamming te komen. In elk geval is het goed waardering te hebben voor de voorkeuren van elkaar, wat het vertrouwen in de samenwerking ten goede komt. ‘Topteams zijn toekomstmakers’ van Richard de Hoop kan daarbij helpen en is daarom aan te raden voor iedereen die met teams te maken heeft.
Over Carla Verwijs
Carla Verwijs is managementconsultant met een specialisatie in kennismanagement.
