Schets van het Nederlandse arbeidsrecht
Paperback Nederlands 2019 25e druk 9789013148626Samenvatting
Deze titel schetst een helder beeld van het arbeidsrecht over de volledige breedte. Van het individuele arbeidsovereenkomstenrecht en het arbeidsomstandighedenrecht tot aan het medezeggenschapsrecht en de sociale werknemersverzekeringen. Ook maakt u kennis met belangrijke instanties en bronnen van internationaal en Europees arbeidsrecht. Tot slot biedt het notenapparaat een uitstekende ingang naar andere bronnen.
Het arbeidsrecht - of het sociaal recht in bredere zin - speelt een grote rol binnen de maatschappij. Om die reden neemt dit recht dan ook een belangrijke plaats in de curricula van universiteiten en vele instellingen van hoger beroepsonderwijs, evenals in de rechtspraktijk.
De Schets van het Nederlandse arbeidsrecht biedt een heldere inleiding in dit omvangrijke rechtsgebied. De titel bespreekt niet alleen uitgebreid het individuele arbeidsovereenkomstenrecht (met veel aandacht voor het ontslagrecht), maar ook het arbeidsomstandighedenrecht, het arbeidsmarktrecht, het cao-recht, het medezeggenschapsrecht en de sociale werknemersverzekeringen (Ziektewet, Wet WIA en WW).
Daarnaast laat de titel u kennismaken met de belangrijkste instanties en bronnen van internationaal en Europees arbeidsrecht. Bent u na het lezen van de titel toe aan verdere verdieping? Dan biedt het notenapparaat een uitstekende ingang naar andere bronnen.
Nederlands arbeidsrecht actueel
Uiteraard is voor u de relevante recente jurisprudentie verwerkt, bijvoorbeeld over de Wet werk en zekerheid. Tevens wordt aandacht besteed aan de in 2020 in te voeren Wet Arbeidsmarkt in balans en de Wet Normalisering rechtspositie ambtenaren.
Kortom: een ideale inleiding in het arbeidsrecht. Geschreven voor student én professional.
Specificaties
Lezersrecensies
Over Irene Asscher-Vonk
Inhoudsopgave
Afkortingen / XV
Lijst van verkort aangehaalde literatuur / XIX
Hoofdstuk 1. Inleiding / 1
1.1 Definities van het arbeidsrecht / 1
1.2 Arbeidsrecht en economische orde. Historisch perspectief / 2
1.3 Arbeidsrecht en beroepsbevolking / 8
1.3.1 Beroepsbevolking / 8
1.3.2 Zelfstandige beroepsbevolking / 8
1.3.3 Onzelfstandige beroepsbevolking / 10
1.3.4 Onzelfstandige beroepsbevolking in de publieke sector / 10
1.3.5 Onzelfstandige beroepsbevolking in de private sector / 11
1.3.6 Niet-actieve bevolking / 12
1.4 Arbeidsrecht en arbeidsovereenkomst. Juridische aspecten / 12
1.5 Arbeidsrecht en arbeidsovereenkomst. Maatschappelijke aspecten / 14
1.5.1 Algemeen / 14
1.5.2 Arbeidsovereenkomst en onderneming / 16
1.5.3 De maatschappelijke functie van het arbeidsrecht / 17
1.5.4 Werkgevers en werknemers; leidinggevende bevoegdheden / 19
1.6 Onderdelen van het arbeidsrecht / 21
1.7 Verzelfstandiging van het arbeidsrecht. Arbeidsrecht als deel van het recht / 24
1.8 Arbeidsrecht. Leer der arbeidsverhoudingen / 26
Hoofdstuk 2. Arbeidsomstandighedenrecht / 29
2.1 Inleiding / 29
2.2 Arbeidstijdenwet / 32
2.2.1 Algemeen / 32
2.2.2 Algemene bepalingen / 33
2.2.3 Wettelijke verplichtingen op grond van de Artw / 34
2.2.4 Arbeids- en rusttijden / 38
2.2.5 Handhaving van de Arbeidstijdenwet en sanctionering / 41
2.3 Arbeidsomstandighedenwet / 44
2.3.1 Algemeen / 44
2.3.2 Werkingssfeer Arbowet / 46
2.3.3 Verplichtingen op grond van de Arbeidsomstandighedenwet / 47
2.3.4 Handhaving van de Arbowet en sanctionering / 53
Hoofdstuk 3. Arbeidsovereenkomstenrecht / 57
3.1 Inleiding / 57
3.1.1 Algemeen / 57
3.1.2 De arbeidsovereenkomst / 60
3.1.3 Bijzondere arbeidsovereenkomsten / 68
3.2 Tot stand komen en wijzigen van de arbeidsovereenkomst / 76
3.2.1 Sollicitatiefase / 76
3.2.2 Aangaan van de arbeidsovereenkomst / 77
3.2.3 Nietigheden of vernietigbaarheden / 80
3.2.4 (Eenzijdige) wijziging van de arbeidsovereenkomst / 81
3.3 Ordening van de onderneming / 85
3.3.1 De gezagsbevoegdheid / 85
3.3.2 Goed werkgeverschap en goed werknemerschap / 87
3.3.3 Arbeidstuchtrecht / 90
3.3.4 Bescherming bedrijfsdebiet / 93
3.3.4.1 Bescherming tegen concurrentie / 93
3.3.4.2 Andere bescherming van werkgeversbelangen / 96
3.4 Bescherming van werknemers / 99
3.4.1 Loon betalen / 99
3.4.1.1 Het loonbegrip / 99
3.4.1.2 Wijze en tijdstip van loonbetaling / 100
3.4.1.3 Loonhoogte / 102
3.4.1.4 Loon zonder arbeid. Algemene risicoverdeling / 105
3.4.2 De zieke werknemer / 110
3.4.2.1 Inkomensvoorziening bij ziekte / 110
3.4.2.2 Re-integratieverplichtingen bij ziekte / 114
3.4.3 Geschillen over loon bij ziekte of re-integratie / 116
3.4.4 Vakantie, verlof en aanpassing arbeidsduur / 117
3.4.4.1 Vakantie / 118
3.4.4.2 Verlof / 120
3.4.4.3 Aanpassing arbeidsduur, arbeidstijdpatroon en arbeidsplaats / 124
3.4.5 Discriminatieverboden / 125
3.4.5.1 Algemeen / 125
3.4.5.2 Verbod van discriminatie op grond van geslacht / 127
3.4.5.3 Verbod van discriminatie van flexibele arbeidskrachten / 130
3.4.5.4 Overige discriminatieverboden / 132
3.4.5.5 Het College voor de rechten van de mens / 135
3.4.6 Aansprakelijkheid voor schade / 136
3.4.6.1 Aansprakelijkheid van de werkgever voor schade / 136
3.4.6.2 Aansprakelijkheid van de werknemer voor schade / 141
3.4.7 Rechten en plichten bij overgang van onderneming / 142
3.5 Einde van de arbeidsovereenkomst. Ontslagrecht / 147
3.5.1 Inleiding / 147
3.5.2 Opzegging / 153
3.5.2.1 Hoofdregels bij opzegging / 153
3.5.2.2 Instemming met opzegging en beëindigingsovereenkomst / 155
3.5.2.3 Toestemming voor opzegging van het UWV / 158
3.5.2.4 Collectief ontslag / 162
3.5.2.5 Opzegging tijdens faillissement, surseance van betaling en schuldsanering van de werkgever / 164
3.5.2.6 Bijzondere opzegverboden / 167
3.5.2.7 Opzegtermijn / 172
3.5.2.8 Opzegging tijdens proeftijd / 174
3.5.2.9 Onverwijlde opzegging om een dringende reden / 177
3.5.3 Ontbinding door de kantonrechter / 183
3.5.3.1 Ontbinding op grond van art. 7:671b BW / 183
3.5.3.2 Ontbinding op andere gronden / 189
3.5.4 Herleven van de arbeidsovereenkomst / 190
3.5.4.1 Vernietiging van de opzegging / 190
3.5.4.2 Herstel / 191
3.5.4.3 Vernietiging en herstel in hoger beroep / 193
3.5.5 Vergoedingen / 194
3.5.5.1 De onregelmatigheidsvergoeding / 194
3.5.5.2 De transitievergoeding / 195
3.5.5.3 De billijke vergoeding / 200
3.5.6 Uitzonderingen op algemene ontslagregels / 206
3.5.7 Strategische keuzes bij ontslag / 209
3.5.8 Einde van rechtswege / 213
3.5.8.1 Algemeen / 213
3.5.8.2 Ragetlieregel / 220
3.5.8.3 Ketenregeling / 220
3.5.8.4 Ontslagbescherming en flexibele arbeidsrelaties / 223
3.6 Handhaving van het arbeidsovereenkomstenrecht / 227
3.6.1 Overheidsrechtspraak / 227
3.6.2 Bedrijfsrechtspraak / 236
Hoofdstuk 4. Arbeidsmarktbeleid en arbeidsmarktorganisatie / 239
4.1 Inleiding / 239
4.2 Arbeidsmarktbeleid: algemeen / 242
4.3 Arbeidsmarktregulering / 247
4.3.1 Wet structuur uitvoeringsorganisatie werk en inkomen (Wet SUWI) / 247
4.3.2 Wet allocatie arbeidskrachten door intermediairs (Waadi) / 248
4.3.3 Wet arbeid vreemdelingen (Wav) / 251
4.3.4 Wet arbeidsvoorwaarden gedetacheerde werknemers in de Europese Unie (WagwEU) / 254
4.4 Verenigingen van werkgevers en werknemers / 257
4.4.1 Werknemersorganisaties, de vakbeweging / 257
4.4.2 Werkgeversorganisaties / 260
4.5 Institutionele samenwerkingsvormen / 262
4.5.1 Inleiding / 262
4.5.2 De Stichting van de Arbeid / 262
4.5.3 De Sociaal-Economische Raad / 264
Hoofdstuk 5. Collectief arbeidsrecht / 269
5.1 Inleiding / 269
5.1.1 Begrippen en maatschappelijke functies van het collectief arbeidsrecht / 269
5.1.2 Vakverenigingsvrijheid / 274
5.1.3 Overheid en collectieve onderhandelingen / 280
5.2 Wet CAO / 283
5.2.1 Algemeen, uitleg cao-bepalingen / 283
5.2.2 Cao en collectieve betrekkingen; obligatoire en diagonale cao-clausules / 287
5.2.3 Cao en individuele betrekkingen: normatieve werking (art. 9, 12, 13 Wet CAO) / 291
5.2.4 Cao en individuele betrekkingen: doorwerking via art. 14 Wet CAO of incorporatiebeding / 296
5.3 Algemeenverbindendverklaring van bepalingen van cao’s / 300
5.3.1 Werking, doelen, rechtskarakter Wet AVV / 300
5.3.2 Toetsingskader AVV / 303
5.4 Overgang van ondernemingen / 310
5.5 Vraagstukken in het collectieve arbeidsvoorwaardenoverleg / 312
5.6 Collectieve conflicten; stakingsrecht / 319
5.6.1 Inleiding / 319
5.6.1.1 Algemeen, definities / 319
5.6.1.2 Historisch perspectief / 320
5.6.2 Het recht van collectieve actie en het Europees Sociaal Handvest / 323
5.6.2.1 NS-arrest: rechtstreekse werking art. 6 lid 4 ESH / 323
5.6.2.2 Voorwaarden voor toepasselijkheid ESH / 324
5.6.2.3 Beperkingen op de uitoefening van het collectief actierecht / 327
5.6.2.4 Overige kanttekeningen bij art. 6 lid 4 ESH / 330
5.6.3 Collectieve actie en de rechtspositie van werknemers / 331
5.6.3.1 Werknemers die aan een collectieve actie deelnemen / 331
5.6.3.2 De rechtspositie van werkwilligen tijdens een collectieve actie / 333
5.6.4 Slotopmerkingen / 334
Hoofdstuk 6. Medezeggenschapsrecht / 337
6.1 Inleiding / 337
6.2 De Wet op de ondernemingsraden / 341
6.2.1 Algemeen / 341
6.2.1.1 Historisch perspectief / 341
6.2.1.2 Definities / 344
6.2.2 De instelling van ondernemingsraden (art. 2-5a WOR) / 347
6.2.3 Samenstelling, werkwijze en facilitering van de ondernemingsraden (art. 6-22a WOR) / 350
6.2.4 Rechten van ondernemingsraden / 354
6.2.4.1 Recht op overleg met de ondernemer (art. 23 en 24 WOR) / 354
6.2.4.2 Recht op informatie (art. 31-31c WOR) / 356
6.2.4.3 Adviesrecht ten aanzien van economische, organisatorische
en financiële aangelegenheden (art. 25 WOR) / 356
6.2.4.4 Instemmingsrecht (art. 27 WOR) / 362
6.2.4.5 Andere wettelijke bevoegdheden en taken (art. 28-30 WOR) / 366
6.2.4.6 Uitbreiding bevoegdheden (art. 32 WOR) / 367
6.2.5 De personeelsvertegenwoordiging (pvt) en de personeelsvergadering (PV) / 369
6.2.6 Geschillenregelingen (art. 36, 27 en 26 WOR) / 371
6.2.6.1 Algemeen / 371
6.2.6.2 Geschillen in het algemeen / 371
6.2.6.3 Geschillen betreffende art. 27 WOR / 373
6.2.6.4 Geschillen betreffende art. 25 WOR / 374
6.3 Ondernemingsraad en organen van de vennootschap / 377
6.3.1 De structuurregeling / 377
6.3.2 Ondernemingsraad en aandeelhoudersbesluitvorming / 382
6.4 Ondernemingsraad in Europees perspectief / 383
6.5 Rol van vakbeweging op ondernemingsniveau / 387
6.5.1 Vakbeweging en ondernemingsraad / 387
6.5.2 SER-Besluit Fusiegedragsregels / 388
6.5.3 Wet melding collectief ontslag / 391
6.5.4 Recht van enquête / 393
Hoofdstuk 7. Werknemersverzekeringen en aanverwante regelingen / 399
7.1 Inleiding / 399
7.1.1 Een ruim werknemersbegrip / 402
7.1.2 De arbeidsovereenkomst als kern / 403
7.1.3 Gelijkstelling / 405
7.1.4 Uitgezonderde arbeidsverhoudingen / 406
7.1.5 Uitvoering en toezicht / 410
7.1.6 De rechtsbescherming / 412
7.1.7 De polisadministratie / 413
7.1.8 Financiering werknemersverzekeringen / 415
7.2 De Ziektewet / 419
7.2.1 Bij recht op loon geen uitkering / 419
7.2.2 De Ziektewet als vangnet / 422
7.2.3 Arbeidsongeschiktheid als voorwaarde voor het recht op ziekengeld / 424
7.2.4 Hoogte en duur van het ziekengeld / 429
7.2.5 Beperking van arbeidsongeschiktheid en bevordering re-integratie / 432
7.2.6 De taken van het UWV / 433
7.3 De Wet werk en inkomen naar arbeidsvermogen / 436
7.3.1 Inleiding / 436
7.3.2 Arbeidsongeschikt of gedeeltelijk arbeidsgeschikt / 439
7.3.3 Overige voorwaarden / 445
7.3.4 Hoogte en duur van de uitkering / 450
7.3.4.1 De arbeidsongeschiktheidsuitkering op grond van de IVA / 450
7.3.4.2 De loongerelateerde uitkering op grond van de WGA / 451
7.3.4.3 Loonaanvullings- en vervolguitkering op grond van de WGA / 453
7.3.5 Verplichtingen en sancties / 455
7.3.6 Ondersteuning bij re-integratie / 457
7.4 De Werkloosheidswet / 458
7.4.1 Inleiding / 458
7.4.2 Het ontstaan van het recht op uitkering / 460
7.4.2.1 Kring van verzekerden / 460
7.4.2.2 Werkloosheid / 461
7.4.2.3 De referte-eis / 463
7.4.2.4 Afwezigheid van uitsluitingsgronden / 464
7.4.3 Het eindigen van een recht op uitkering en herleving / 467
7.4.4 Het geldend maken van het recht op uitkering / 469
7.4.4.1 Verwijtbare werkloosheid / 471
7.4.4.2 Passende arbeid / 475
7.4.4.3 Andere verplichtingen / 477
7.4.5 Duur en hoogte van de uitkering / 478
7.4.6 De betaling van de werkloosheidsuitkering / 480
7.4.7 Calamiteitenregeling / 481
7.4.8 De overnemingsregeling bij betalingsonmacht / 484
7.5 De Toeslagenwet / 488
7.5.1 De doelgroep / 488
7.5.2 De hoogte van de toeslag / 490
7.5.3 Verdere bijzonderheden / 491
7.6 IOAW en IOW / 492
7.6.1 IOAW / 492
7.6.2 IOW / 493
7.7 De Participatiewet / 494
7.7.1 Arbeidsinschakeling / 495
7.7.2 Algemene bijstand en aanvullende inkomensondersteuning / 496
7.7.3 Middelentoets / 497
7.7.4 Verplichtingen / 498
7.8 Slotopmerkingen / 498
Hoofdstuk 8. Internationaal en Europees arbeidsrecht / 501
8.1 Inleiding / 501
8.2 De internationale arbeidsovereenkomst / 503
8.2.1 Conflictenrecht / 504
8.2.2 Internationaal bevoegdheidsrecht / 507
8.3 Internationaal arbeidsrecht / 510
8.3.1 Internationale Arbeidsorganisatie (ILO) / 512
8.3.2 Raad van Europa / 517
8.4 EU-arbeidsrecht / 522
8.4.1 Algemeen / 522
8.4.2 Instellingen, instrumenten en handhaving / 526
8.4.3 EU-regelgeving en arbeidsrecht / 534
8.4.3.1 Non-discriminatie en gelijke behandeling / 535
8.4.3.2 Vrij verkeer van arbeid / 537
8.4.3.3 Van Europees werkgelegenheidsbeleid naar een Pijler voor Sociale Rechten / 543
Jurisprudentieregister / 549
Zakenregister/Alfabetisch register / 571
Rubrieken
- advisering
- algemeen management
- coaching en trainen
- communicatie en media
- economie
- financieel management
- inkoop en logistiek
- internet en social media
- it-management / ict
- juridisch
- leiderschap
- marketing
- mens en maatschappij
- non-profit
- ondernemen
- organisatiekunde
- personal finance
- personeelsmanagement
- persoonlijke effectiviteit
- projectmanagement
- psychologie
- reclame en verkoop
- strategisch management
- verandermanagement
- werk en loopbaan