Joop is een gezichtsbepalende kracht in de ontwikkeling van de leerfilosofie van het Nyenrode Executive MBA (NEMBA). Ook drukt hij zijn stempel op het Advanced Management Program (AMP).
Joop is allergisch voor situaties waarin de echte problemen worden miskend, verhuld of vermeden. In de maatwerkprogramma’s met managers uit één organisatie dagen we de deelnemers uit: ‘Loop niet weg voor het klevende vraagstuk’. In leiderschapsprogramma’s stimuleren we deelnemers te reflecteren op de vragen: ‘Wat wil je?’, ‘Wat durf je? Maar vooral ‘Wie ben je’?
Al werkend in deze programma’s ontwikkelen we ons denken dat in 1990 resulteert in het boek Op weg naar een lerende organisatie. Dit boek verschijnt in 2017 in de vierde doorontwikkelde en geactualiseerde versie.
Joop richt samen met Hans Mak het bureau Veghtconsult op om ‘organisaties de bocht door te helpen’. Joop werkt daarna het reizigers- en trekkersmodel verder uit in In plaats van reorganiseren (1995).
Na het overlijden van Hans Mak, werkt Joop intensief samen met Jacqueline Jansen. Irene, zijn vrouw, leest de afscheidsbrief van Joop voor op de herdenkingsdienst. Hij zegt dat hun samenwerking het beste voorbeeld is van dat één en één samen drie kunnen zijn. Ze publiceren de boeken Gedoe komt er toch en Gedoe op tafel. Op de vraag ‘Wat voor werk doe je Joop?’ zegt Joop steeds vaker ‘Ik doe in gedoe’. Ze maken samen disfunctionele impliciete afspraken zichtbaar en bespreekbaar.
Joop is wars van ‘adviseurs’ die stappenplannen en ‘tools’ ‘uitrollen’ zonder een analyse van wat er echt speelt in de organisatie. Hij vindt dat het bij het vak organisatieadviseur niet moet gaan over jouw oplossingen maar over het werken aan de problemen van en in de organisatie. De kwaliteit van de onderlinge samenwerking is zijn eerste aandachtspunt. Wat zijn de spelregels, de impliciete afspraken?
In zijn boekje Bekentenissen reflecteert hij op zijn twijfels, de missers en soms zijn geschutter. Hij schrijft ‘de echte kunst van het vak organisatieadviseur is ...om spelbreker te zijn, als het even kan zonder zondebok te worden. ….Als ik op fouten terugkijk ben ik nog het meest trots op de keren dat ik ervoor koos liever zondebok te worden dan geen spelbreker te zijn’. ‘Zeggen waar het op staat’ ziet Joop toch als de kern van het vak. Zijn mooiste momenten zijn als na het werk de lucht geklaard is.
Joop heeft de uitdaging van eindverantwoordelijkheid niet geschuwd. Hij wordt een jaar interim-directeur van het Management Development Centre van Nyenrode en later ook interim bij het SIOO. Hij is ook in toezichthoudende rollen actief in verschillende organisaties vanuit dezelfde gedrevenheid.
Jaap Peters typeert Joop als een eigenzinnig denker die hem inspireert een eigen invulling te geven aan het vak organisatieadviseur. Hij waardeert zijn schrijftalent: ‘Organisaties kun je geen hand geven; jij werkt niet in een organisatie, de organisatie werkt in jou.’ Joop vindt managementtaal een vorm van machtstaal, waardoor het echte gesprek wordt vermeden.
Joop inspireert, confronteert en ondersteunt. Hij heeft lef. Ik ben dankbaar dat hij mijn reisgezel is geweest in de trektocht van mijn professionele en persoonlijke ontwikkeling.
Joop was de laatste jaren ziek en werd steeds meer beperkt in zijn functioneren. Begin deze maand overleed hij, tevreden terugkijkend op zijn intensieve en mooie leven. Hij laat Irene, twee dochters en vijf kleindochters achter.
Over André Wierdsma
Prof. dr. André Wierdsma is emeritus hoogleraar Management en Organisatie aan Nyenrode Business Universiteit en aan China Europe International Business School (CEIBS) in Shanghai, China.
