Als organisatieadviseur besta je bij de gratie van de mensen met wie je samenwerkt. En aangezien wij heel veel organisaties in een korte tijd van binnen zien, komen we ook heel verschillende individuen, teams, stuurgroepen, projectgroepen, klankbordgroepen, raden van bestuur en wat niet al meer tegen. Enige kennis van hoe mensen samenwerken in deze verschillende samenstellingen is daarbij belangrijk, nee zelfs cruciaal, voor het goed en effectief doen van ons vak. Veel mensen zijn hierop ingesprongen: er bestaan meters aan boeken over samenwerken en teams.
Martijn Vroemen schreef ook een boek over dit thema: Team op vleugels. Gids voor geïnspireerd samenwerken. Dit is het vervolg op zijn eerdere 'boekje' (zijn eigen term) Werken in teams uit 2005. Het boek beschrijft allerlei aspecten van teams: soorten, succesfactoren, valkuilen, leidinggeven, ontwikkeling, vaardigheden, etcetera in een logische opbouw. Deze thema's worden ondersteund met praktijkvoorbeelden en bekende theorieën en modellen (Hawthorne-effect, McGregor's Theory X-Y etcetera).
Daarnaast zijn doorlopend kleine denkoefeningen in de hoofdstukken terug te vinden: 'Ben jij betrouwbaar? Hoe ging jij in het afgelopen jaar met afspraken om?' Het is gemakkelijk om je in zo'n denkoefening te verliezen. Deze denkoefeningen dwingen de lezer om te reflecteren op het eigen handelen, in plaats van de stof droog op te nemen en er vanaf een afstand naar te kijken. 'Als je het gemiddelde boek over teamwerk mag geloven, dan is er zoiets als een recept voor geweldig samenwerken. En iedereen die wel eens de ellende van een slecht functionerend team heeft meegemaakt, wil niets liever dan dat recept. [...] Maar dat bestaat niet.' Deze zinsnede typeert de ontnuchterende manier van schrijven. Vroemen schrijft kordaat, pragmatisch en zonder veel poeha. Dat spreekt mij enorm aan, en is een mooi contrast met alle uit het Engels vertaalde Amerikaanse (en wollige) boeken over samenwerken. Lekker Nederlands: hij windt er geen doekjes om.
Elk hoofdstuk wordt ingeleid met een mooie spreuk: 'Een kameel is een paard dat ontworpen is door een commissie' of 'Een rollenspel is als een neusspray: het ontstopt even maar zet de boel daarna weer vast'. Het zorgde ervoor dat ik in ieder geval een aantal hoofdstukken grinnikend begon te lezen. Het lijkt erop dat Vroemen zijn best heeft gedaan om dit boek (ietwat geforceerd wellicht) af te laten wijken van wat standaard of 'gewoon' is: hoofdstuknummers zijn voluit geschreven, geen paragraafnummers en ook de modellen zijn niet genummerd. Leuk voor de afwisseling, maar voor iemand die wel van een beetje structuur houdt (zoals ik), is het af en toe toch wat zoeken.
Het is verleidelijk niet verder te kijken dan bovenstaande (leuke) gekkigheidjes in het boek, maar ook de inhoud mag er zijn. Alle denkbare aspecten van samenwerken passeren de revue. Dat het dan ook nog eens lekker vlot geschreven is, maakt dit boek zeker een aanrader!
