Op werkdagen voor 23:00 besteld, morgen in huis Gratis verzending vanaf €20

Recensie

Komt een land bij de dokter - ‘Laat zien dat het anders kan’

Na een klein halfjaar politiek totaaltheater is het gewoon je neus op te halen voor de ongedocumenteerde met de Straatkrant voor de AH, is de woningnood veroorzaakt door asielzoekers en zakken slachtoffers van de ambtelijke molens steeds dieper weg in de ellende. Dat het ook anders kan, toont Michelle van Tongerloo aan in ‘Komt een land bij de dokter’.

Bert Thiel | 20 januari 2025 | 2-3 minuten leestijd

Op een dag beseft Michelle van Tongerloo, huisarts in Rotterdam-Zuid en straatarts in de Pauluskerk, dat er iets niet deugde in haar opleiding. Ze is dan arts op Sint-Eustatius en het loopt voor haar gevoel allemaal niet zo lekker: ‘Mijn interpretatie, beleving en waardering van een gesprek stonden vaak lijnrecht op die van de patiënt. […] Ik verwees naar mijn richtlijnen, herhaalde aangeleerde empatisch bedoelde zinnen.’ En daarmee kom je er niet op een klein eiland, waar iedereen op elkaar aangewezen is en waar de dokter uiteindelijk ook maar een radertje in het geheel is. ‘Professionele distantie houden, dat kunnen wij zorgverleners wel. Wat wij moeten leren, is het creëren van professionele nabijheid.’

Pauluskerk

Gewapend met deze belangrijke les gaat Michelle van Tongerloo terug naar Rotterdam: naar de armoede en de ellende in IJsselmonde, naar de junks en de arbeidsmigranten en de ongedocumenteerden in de Pauluskerk. Die net zo ziek worden als iedereen, maar voor wie de deur gesloten blijft. Geen geld, geen papieren en hoewel er wettelijke verplichtingen zijn om de noodgevallen te helpen, is de praktijk een stuk weerbarstiger. Ziekenhuizen zien op tegen de administratieve rompslomp, specialisten weigeren onverzekerden omdat ze hun eigen omzet draaien in de maatschap, ambtenaren zitten vast in regels en structuren. Daardoor wordt een kapotgewerkte man geopereerd en nog voor de revalidatie weer de straat op gestuurd. Daardoor kan een bijstandsmoeder geen hulp krijgen voor haar zoon: de opvang die wonderen doet heeft niet het juiste papiertje om voor financiering in aanmerking te komen.

professionele nabijheid

Deze en andere soortgelijke gevallen geven brandstof aan Van Tongerloo’s opvatting van professionele nabijheid. Ze helpt, ze schrijft, ze belt, ze overlegt – tot het besef komt dat het vaak veel simpeler is om dingen zelf te gaan regelen. Geef een dakloze een dikke winterjas: dat is effectiever en goedkoper dan een ziekenhuisopname bij longontsteking. Zoek sponsors om de coach zonder papiertje maar met opvoedmagie te betalen. Zet de kwetsbaren voorop en oordeel niet. Besef dat problemen vaak worden veroorzaakt door de systemen die de problemen moeten oplossen. En als het zo uitkomt: sleep op een koude kerstavond zelf de daklozen onder de viaducten van de A20 vandaan.

De hardwerkende, belasting betalende Nederlander als een moderne Scrooge: dat beeld drong zich aan me op bij lezing van dit geweldige, maar verontrustende boek. ‘I can't afford to make idle people merry. I help to support the establishments I have mentioned--they cost enough; and those who are badly off must go there.’ ‘Many can't go there; and many would rather die.’ ‘If they would rather die,’ said Scrooge, ‘they had better do it, and decrease the surplus population.’

Of vergis ik me? Een warm kloppend hart, een beetje dwarsheid, een beetje durf: veel meer is er niet nodig, bewijst Michelle van Tongerloo. Nou ja, geld – en daarvoor richtte ze haar stichting Lekker Geven op.

Over Bert Thiel

Bert Thiel (1961) studeerde Nederlandse taal- en letterkunde in Leiden. Hij gaf ruim dertig jaar les in het voortgezet onderwijs. Nu leest, dicht en schrijft hij.

Deel dit artikel

Wat vond u van dit artikel?

0
0

Populaire producten

    Personen

      Trefwoorden