Als lezer word je verrast met veel inzichten over de werkwijzen van supermarkten die normaal gesproken verborgen blijven. Een waardevol boek en aangenaam om te lezen.
Het boek boeide me direct, hoewel ik niet tot de doelgroep behoor die dagelijks verleid wordt om meer te kopen dan ze van plan was. Inderdaad, ik heb een lijstje, zoals de auteur ook aanbeveelt, en probeer altijd zo snel mogelijk de supermarkt weer te verlaten.
Maar dit boek laat op ingenieuze wijze zien dat er alles aan gedaan is - en wordt - in de supermarktbranche om ons langer in de winkel te laten bivakkeren waardoor we natuurlijk meer gaan kopen. Hoe kun je als consument dus van je supermarktbezoek een succes maken? Oftewel: niet met dingen thuis komen die je ook niet van plan was te kopen?
Het boek beschrijft een volledige supermarkt met al zijn afdelingen, zoals de groente- en fruitafdeling, de vleesafdeling, etc. Over elke afdeling geeft Van de Keuken de nodige tips.
Wat te denken van het feit dat supermarkten steeds de eieren ergens anders neerleggen zodat je als consument gaat zoeken en daardoor mogelijk nieuwe producten tegenkomt. En de tip: als we weinig willen kopen, neem dan een mandje! En supermarkten willen niet alleen dat we iets kopen, ze hebben ook voorkeur voor wat we kopen. Ik denk dat de meeste consumenten dat wel ‘onbewust’ weten maar het is nuttig om je bewust te zijn dat huismerken die het duurste zijn op ooghoogte staan.
Met de kennis die Van de Keuken die lezer aanreikt, zie ik vervolgens goede educatieve momenten tussen ouder en kind ontstaan wanneer die samen boodschappen gaan doen. De ouder legt dan bijvoorbeeld uit wat de supermarkt doet om sla met bruine randjes te camoufleren door in het midden van de sla een tomaat neer te leggen waardoor de blik afleidt van het onaantrekkelijke bruin. De educatie over voedsel hoeft zich niet te beperken tot de supermarkt want die kan gewoon thuis doorgaan, want even later hoort de ouder met de kennis van Van de Keuken tegen zijn of haar kind zeggen: Leg de bananen maar niet op de fruitschaal bij het andere fruit want dan wordt alles zacht. Van de Keuken legt namelijk uit dat bepaald fruit beter niet met ander fruit geplaatst moet worden.
Interessant om te lezen is dat supermarkten volkomen verwarrend taalgebruik hanteren. Uitingen als: ambachtelijk, grootmoeders recept, en zelfs het woord ‘pitloos’ zijn allemaal woorden die een positieve associatie proberen op te roepen maar niet de lading dekken die we ervan mogen verwachten. Inderdaad: druiven die pitloos zijn, bevatten wel degelijk pitjes, kleintjes weliswaar, maar toch.
Maar het meest interessante hoofdstuk vond ik die over de vleesafdeling. Vleesafdelingen zijn oorden van ontkenning, zo schrijft Van de Keuken. Hij wil daar mee zeggen dat supermarkten er alles aan doen om de indruk te wekken dat al het vlees niets met dode dieren te maken heeft. Dit in tegenstelling tot een slager die als je even mee tuurt als de koeling opengaat je nog net een dood kadaver ziet hangen.
Wat te denken over de informatie van de plofkip? Ik wist daar werkelijk niets van. Stond er al van te kijken dat dit dier slechts zes weken leeft. Waarom niet langer?, vraag je je af. Van de Keuken legt het haarfijn uit: dan past de kip niet meer in de standaardbakjes! Pardon? De supermarktbakjes bepalen hoe oud een kip mag worden. Bizar als je daar over nadenkt. Maar we denken er niet over na realiseer ik me, want we lijken als verdoofd door de supermarkt te lopen. We hebben in feite geen idee wat we kopen. Het boek van Van de Keuken is daarom een goede stap tot bewustwording. De supermarktsurvivalgids is niet gericht tegen de supermarkten, ook niet tegen vlees, maar probeert bewustwording te creëren over iets waar we dagelijks mee te hebben: eten en drinken en in het verlengde daarvan snoep, chips en andere verslavingen.
Geen managementboek dus, maar eerder een consumentenboek of een opvoedingsboek.
Drs. Peter de Roode is zelfstandig adviseur en trainer. Hij ondersteunt organisaties bij het invoeren van grootschalige veranderingen waarbij gedragsverandering centraal staat. Hij is auteur van de boeken Meegaan of dwarsliggen, Werkvormen voor managers en Leidinggeven kun je zelf. Samen met meerdere auteurs schreef hij onder red. van Rob van Es het boek Praktijkboek Veranderdiagnose en samen met Peter van den Boomschreef hij Theatervoorstellingen in organisaties. Naast zijn schrijfactiviteiten is hij spreker en organiseert hij trainingen en seminars over actuele managementthema's.
Over Peter de Roode
Drs. Peter de Roode is zelfstandig adviseur en trainer. Hij ondersteunt organisaties bij het invoeren van grootschalige veranderingen waarbij gedragsverandering centraal staat.