Nieuwsgierigheid is een alom geprezen kenmerk. Gierigheid naar nieuws ligt ten grondslag aan veel menselijke activiteiten, van het lezen van managementboeken tot het onderzoeken van de menselijke geest. Het ligt zelfs aan de basis van de mooiste ontdekkingen van de mens.
Maar het zorgt er ook voor dat we nog maar eens Facebook checken, roddels over een bekende Nederlander lezen en op het internet zoeken of een ex-geliefde al een nieuwe partner heeft. In deze gevallen levert nieuwsgierigheid weinig op. Sterker nog, in het laatste geval weet je bijna zeker dat je je ellendig gaat voelen van de gewonnen informatie.
Onlangs zetten gedragsonderzoekers een onderzoek op dat – voor het eerst – testte hoever mensen gaan om hun nieuwsgierigheid te stillen als ze weten dat de uitkomst pijnlijk zal zijn. Proefpersonen kregen een stapel pennen te zien waarvan de helft een elektrische schok zou geven als erop gedrukt zou worden. De helft van de proefpersonen werd verteld welke pennen een schok zouden geven, de andere helft werd verteld dat sommige pennen dat zouden doen. Als ze alleen in de kamer waren, klikten de proefpersonen die niet wisten welke pennen ze een schok zouden geven meer pennen (en kregen vaker een schok) dan de proefpersonen die wisten van welke pen ze een schok zouden krijgen. In vergelijkbare experimenten (onder andere met het geluid van nagels op een schoolbord als pijnlijke uitkomst) werd een vergelijkbaar effect gevonden.
De onderzoekers concluderen: ‘Het onderzoek suggereert dat mensen een inherente wens hebben om, ongeacht de consequenties, onzekerheid te vermijden; wanneer ze een onzekere situatie tegenkomen en nieuwsgierig raken, dan zullen ze die onzekerheid willen oplossen zelfs als ze verwachten dat dit negatieve consequenties kan hebben.’