De snelheid van vertrouwen

Stephen M.R. Covey maakt in De snelheid van vertrouwen' eerst helder waarom het bewerkstelligen van vertrouwen zo relevant is en dát u er iets aan kunt doen. Problemen met vertrouwen komt u in uw praktijk als leidinggevende tegen, maar ook in uw persoonlijk leven. Verder constateert hij dat vertrouwen zowel in organisaties als in de maatschappij beperkt is en ook afneemt. En dat het helpt om sneller besluiten te nemen en daarmee uw organisatie beter te laten functioneren. En wat het belangrijkste is: vertrouwen is concreet, reëel en meetbaar. Dan krijgt u de kernvraag voorgelegd over 'vertrouwen in jezelf': 'Hoe geloofwaardig bent u?'

Aan de hand van voorbeelden van ceo's, citaten van beroemde managementauteurs en een korte test, ontdekt u wat vertrouwen is. Het is een functie van karakter en competentie. Karakter omvat twee zaken: uw integriteit en intenties. Competentie omvat eveneens twee zaken: uw capaciteiten en resultaten. Deze vier kernen van vertrouwen worden vervolgens helder uitgelegd.

Aan het begin van het boek is al aangekondigd dat het gaat om wat u kunt beïnvloeden aan uw relatie met uw omgeving. Om te illustreren dat het begint maar niet eindigt bij persoonlijke geloofwaardigheid, gebruikt Covey het beeld van waterkringen. Stelt u zich voor dat u een forse baksteen in de vijver gooit. Dan ontstaan kringen van binnenuit. Vertrouwen is iets wat in vijf cirkels komt: eerst vertrouwen in uzelf, vervolgens relatievertrouwen, en daarna pas organisatievertrouwen, marktvertrouwen en maatschappelijk vertrouwen.

Bij relatievertrouwen gaat het om consequent gedrag. Covey noemt in totaal dertien gedragingen waarmee u aan anderen uw betrouwbaarheid kunt tonen.

In de derde cirkel (organisatievertrouwen) vervolgens, gaat het om de afstemming met de interne belanghebbenden, zeg maar de relatie tussen managers en medewerkers, of tussen de bestuurder en de ondernemingsraad.

In de vierde cirkel draait het om de reputatie (beeld van resultaten, kern 4) die men heeft van uw organisatie. De vijfde cirkel kent als thema de bijdragen die u persoonlijk of met uw organisatie kunt leveren vanuit maatschappelijke verantwoordelijkheid. Een van de mooiste onderdelen uit het boek volgt dan echter nog, namelijk 'slim vertrouwen'. Dit is het balanceren van vertrouwen en beoordelingsvermogen, met als doel om wantrouwen en achterdocht (te veel analyse) te voorkomen, maar ook goedgelovigheid en blind vertrouwen. Het advies is: gebruik naast uw geneigdheid tot vertrouwen ook uw analytisch vermogen om risico's te beoordelen en uw mensenkennis om te weten met wie u zaken doet.

Het boek eindigt met wijze woorden over het bestendigen en herstellen van vertrouwen. De bereidheid om vertrouwen te hebben, is een keuze die begint bij uzelf en het vermogen om uw relaties en geluk te kunnen vergroten. Wie wil dat niet?

Een paar kritische noten zijn wel te plaatsen bij het boek. Op het punt van de dertien gedragingen ontstaat wat overlap: daar worden de vier kernen vaak net wat anders verwoord en meer actiegericht geformuleerd. Ook is daar de doctrine van de zeven eigenschappen van effectief leiderschap herkenbaar.

Verder worden enkele sprekende voorbeelden of metaforen van managementauteurs een keer te vaak herhaald. Als u een meer wetenschappelijk gefundeerd verhaal over vertrouwen zoekt, kunt u beter 'Confidence' van Rosabeth Moss Kanter lezen. Vertrouwen is volgens haar de factor die winnen en verliezen verklaart.

Het boek 'De snelheid van vertrouwen' is een waardig vervolg in de serie boeken over universele en principiële vragen en antwoorden die Covey's vader startte met 'De zeven eigenschappen van effectief leiderschap'. Daarbij past de ondertitel 'Dat wat alles verandert'. Deze is kenmerkend voor de stijl waarin het boek is geschreven, Covey gelooft in wat hij opschrijft.